Месяц: Февраль 2023

871. Ուղղանկյունանիստի լայնությունը 2 սմ է, երկարությունը՝ 2 սմ-ով ավելի, իսկ բարձրությունը՝ երկարությունից 1 սմ-ով պակաս։ Գտե՛ք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսը։

a = 2 սմ

b = 4 սմ

c = 3 սմ

Լուծում

S լրիվ = 2ab + 2ac + 2bc

S լրիվ = 2 x 2 x 4 + 2 x 2 x 3 + 2 x 4 x 3 = 16 + 12 + 24 = 52 սմ²

Պատ․՝ 52 սմ²։

874. Կարո՞ղ են արդյոք ուղղանկյունանիստի նիստերի մակերեսների
արժեքները լինել այսպիսին. 3 սմ², 4 սմ², 5 սմ², 6 սմ², 3 սմ², 2 սմ²:

Պատ․՝ ոչ, քանի որ զույգ առ զույգ հավասար չեն։

880․ Գտե՛ք տառային արտահայտության արժեքը.

բ) (8 – a) ⋅ (a + 5), եթե a = 2

(8 – 2) ⋅ (2 + 5) = 6 x 7 = 42

դ) (30 – 3 · d) ⋅ (8 · d – 1), եթե d = –2։

(30 – 3 · (-2)) ⋅ (8 · (-2) – 1) = -612

1. 30 — 3 x (-2) = 30 — (-6) = 30 + 6 = 36
2. 8 x (-2) — 1 = -16 — 1 = -17
3. 36 x (-17) = -612

881. Գտե՛ք տառային արտահայտության արժեքը.

բ) 9 ⋅ (3b + 1) ։ 18 · (4 – 3c), եթե b = 2, c = –1

9 ⋅ (3 x 2 + 1) ։ 18 · (4 – 3 x (-1)) = 1/2

1. 3 x 2 + 1 = 7
2. 4 -3 x (-1) = 4 — (-3) = 4 + 3 = 7

դ) km+2db, եթե k = 0, m = 4, d = –7, b = –8

0 x 4 + 2 x (-7) x (-8) = 112

1. 0 x 4 = 0
2. 2 x (-7) x (-8) = 2 x 56 = 112
3. 0 + 112 = 112

 1.

Հրատարակչության բաժնի վարիչ Եղիշե Չարենցի աշխատասենյակ է մտնում մի գրող, թղթապանակը ձեռքին և կատակել ցանկանալով’ ասում է.
— Մի՛ վախեցեք, մեջը ձեռագրեր չկան:
— Բա ինչո՞ւ ես պտտեցնում այդ դատարկ թղթապանակը,- հարցնում է Չարենցը:
— Պտտեցնում եմ, որովհետև մեջը լիքը հանճարեղ մտքեր կան,- շարունակում է կատակել գրողը:
— Հանճարեղ մտքերը հանճարեղ գլուխներում են լինում, ոչ թե դատարկ թղթապանակներում,- պատասխանում է բանաստեղծը:

Չարենցը շատ խիստ էր կենցաղում,- պատմում է գրող Խաժակ Գյուլնազարյանը,- հրաման էր տվել, որ ճանճերը սենյակ չմտնեն, բայց ճանճերը կարդալ չգիտեին ու պատուհանից էին մտնում:

2. Պատմում է Ավ.Իսահակյանը, թե ինչպես է առաջին անգամ հանդիպել Չարենցի հետ. 

Չարենցին ծանոթացա, երբ նա 1925 թվականին իր արտասահմանյան ուղևորությունների ժամանակ Վենետիկ էր եկել, իսկ հանդիպել եմ նրան առաջին անգամ 1907 կամ 1908 թվերին Ղարսում: Իջել էի հյուրանոցներից մեկում, որի առաջին հարկում մի պարսկահայ՝ Աբգար անունով, գորգի խանութ ուներ, /ի դեպ, դա Չարենցի հայրն էր/: Մի օր կանգնել էի գորգավաճառի խանութի դռան առաջ, մեկ էլ դեմս ելավ մի վտիտ, կարճահասակ պատանի՝ սուր ու ծուռ քթով: Ոտքերը չռած՝կանգնեց դիմացս և ճնշող հայացքով, առանց աչք թարթելու՝ սկսեց նայել ինձ, ձեռքին էլ մի գիրք կար՝ փոքր ֆորմատով: Մի երկու անգամ շուռումուռ եկա՝ ազատվելու համար այդ պատանու խուզարկու հայացքից, բայց տեսա, որ հնար չկա, նա աչքերը չի կտրում երեսիցս, մոտեցա և մի ապտակ տվի: Տղան այլևս չմնաց, թողեց ու հեռացավ: Անցավ ժամանակ: Արտասահմանում գտնվածս միջոցին՝ մի օր, Վենետիկից ոչ հեռու գտնվող Պադուա կոչված վայրն էի գնացել, այդտեղ մի հայ բժիշկ պետք է վիրահատեր որդուս նշագեղձերը: Նույն օրը՝ ուշ երեկոյան, Վենետիկ վերադարձա, հյուրասենյակումս հանդիպեցի մի երիտասարդի՝ բավական ազատ ձևով բազկաթոռին նստած, ոտքը ոտքին դրած, ծխախոտը բերանին՝ ինձ սպասելիս: Առաջին տպավորությունս վանիչ էր: Ինձ տեսնելուն պես երիտասարդը տեղից վեր ցատկեց և «Չարենցն եմ» ասելով՝ ներկայացավ ինձ:

Եղիշեի պոեզիային լավ ծանոթ էի, ուստի անունն իմանալով՝ վրա պրծա և ճակատը համբուրեցի: Չարենցը ինձ հիշեցրեց 1908 թվականին իրեն հասցրածս ապտակի մասին և ավելացրեց, որ այն ժամանակ ձեռքում եղած գիրքը «Երգեր ու վերքերն» է եղել, որը կարդացած լինելով՝ ուզեցել է տեսնել ինձ: Ասաց նաև, որ կարծելով, թե բանաստեղծը արտասովոր մարդ պետք է լինի, ակնապիշ նայել է ինձ: «Բանաստեղծին սրբացած մարդ կարծելու պահին, երբ ապտակդ կերա, — ավելացրեց Չարենցը, — ամեն ինչ իրար խառնվեց, թողի ու հեռացա»: Արարքս այլ կերպ բացատրել չկարողանալով՝ ժպտացի և ասի.

— Եղի´շ ջան, ընդունի՛ր այդ ապտակս որպես «ուստա սիլլասի»:

3. Մի անգամ Չարենցը համալսարանում ուսանողներին պատմում էր իր տպավորությունները Եվրոպա կատարած ճանապարհորդություններից: Ուսանողները բազմաթիվ ու բազմատեսակ հարցեր էին տալիս պոետին, և նա պատասխանում էր ոգևորված ու մանրամասն: Դահլիճի վերջում նստած էր մի նիհար, հիվանդ տղա: Գունատ էր տղան, արտահայտիչ, մեծ-մեծ աչքեր ուներ, հուզված դեմք ու բարձրահասակ էր: Տղան կանգնեց ու դիմեց Չարենցին.

— Ասացե՛ք, խնդրե՛մ, պոե՛տ, ո՞ր փողոցն էր ամենալավը Ձեր տեսած փողոցներից ու ո՞ր քաղաքում էր այն:
Չարենցն ուշի-ուշով նայեց պատանու աչքերին, մի պահ լռեց ու կարծես ծածուկ, կարծես շշուկով ասաց.
— Ամենալավ փողոցը Երևանի Նայիբի քուչան է…
Դահլիճը լցվեց շշուկով. բանաստեղծն անհավատալի բան ասաց: Նայիբի քուչան մի նեղ փողոց էր՝ ծուռումուռ, անլույս, անգույն, ամայի ու անմարդաբնակ:
— Որովհետև այնտեղ է ապրում իմ սիրելի կինը,- շարունակեց Չարենցը:
Դահլիճը թնդաց ծափերից…

4. Չարենցի անվան առաջացման վարկածներն, իհարկե, շատ են, կարդացեքերեք վարկած, որոնցից ամենահավաստին ու ամենահավանականը, երրորդ տարբերակն է՝ երբ ինքն իր մասին պատմում է հենց Չարենցը:

1. Չարենցի պատանեկան տարիների մտերիմերը Չարենց անվանումը բացատրում են, նրանով, որ նա փոքր ժամանակ շատ աշխույժ և չար երեխա է եղել: Տանը նրան այնքան են չար անվանել, որ անունը Չարենց էլ մնացել է:

2. Ըստ մեկ ուրիշ աղբյուրի՝ մտորելով իր համար գրական կեղծանուն ստեղծելու մասին, հնչյունային և տեղաշարժային փոփխությունների է ենթարկել ռուս գրող Պուշկինի ՙՙԱնչար՚՚ ստեղծագործությունը, արդյունքում ստացվել է ՝ Չարենց:
3. Իսկ իր անվան մասին խոսելիս, Չարենցն ասել է, որ իրենց քաղաքում այդ թվականներին մի բժիշկ կար, ում տան ցուցափեղկի վրա գրված էր՝ Բժիկշկ Չարենց: Շատ յուրօրինակ համարելով այս ունունը, այն ժամանակ դեռ Եղիշե Սողոմոնյանը իրեն կոչում է Չարենց, Եղիշե Չարենց: Իհարկե՝ Չարենց անվան մասին ամենհավաստի աղբյուրը, համարվում է հենց բանաստեղծի պատմածը, ինչպես նշվեց վերը:

Ավելի ուշ Չարենց անվան մասին բանաստեղծը տվել է այսպիսի բացատրություն. ՝ՙԵս իմ հոգու բարի բովանդակությանը, այսպես ասած, չար անունն եմ տվել՚՚:
Աշխարհում բարու դիմակի տակ շատ հաճախ չարն է թաքնված, իսկ պոետը որոշել էր հակառակն անել, և արեց:
1921 ից հետո ադրեն Չարենցը դարձել է Եղիշեի պաշտոնական ազգանունը:

Առաջադրանքներ՝

Անհասկանալի բառերը բացատրել բառարանի օգնությամբ։ 

Նշագեղձ – նշիկ

870․ Ուղղանկյունանիստի չափումներն են՝ 5 սմ, 6 սմ, 4 սմ։ Գտե՛ք նրա մակերույթի մակերեսը։

a = 5 սմ

b = 6 սմ

c = 4 սմ

S լրիվ = 2ab + 2ac + 2bc

S լրիվ = 2 x 5 x 6 + 2 x 5 x 4 + 2 x 6 x 4 = 60 + 40 + 48 = 148 սմ³

Պատ․՝ 148 սմ³։

873․ Գրե՛ք խորանարդի մակերևույթի մակերեսի բանաձևը։

S լրիվ = 6 x a x a

875․Սենյակի պատերը և առաստաղը ներկելու համար անհրաժեշտ ներկի քանակությունը հաշվելու համար սենյակը պատկերացնում են որպես ուղղանկյունանիստ: Հաշվե՛ք, թե ինչքան ներկ կպահանջվի սենյակը վերանորոգելու համար, եթե նրա լայնությունը 4 մ է, երկարությունը 6 մ, բարձրությունը 3 մ, իսկ ամեն 1 մ²-ն ներկելու համար պահանջվում է 1/10 կգ ներկ:

a = 4 սմ

b = 6 սմ

c = 3 սմ

Լուծում

1. 4 x 6 + 2 x 4 x 3 + 2 x 6 x 3 = 24 + 24 + 36 = 74 (սմ²)

Պատ․՝ 7 2/5 լիտր։

880․ Գտե՛ք տառային արտահայտության արժեքը.

ա) (3 · b + 4) ։ 2, եթե b = 6

(3 x 6 + 4) : 2 = 11

գ) 48 ։ (2 · c – 6), եթե c = –1

48 : (2 x (-1) — 6) = 48 : (-8) = -6

881. Գտե՛ք տառային արտահայտության արժեքը.

ա) (7d + 2) – 6 ⋅ (3 – 4a), եթե d = –3, a = –4,

(7 x (-3) + 2) — 6 x (3 — 4 x (-4)) = -133

1. 7 x (-3) + 2 = -19
2. 3 — 4 x (-4) = 3 + 16 = 19
3. 6 x 19 = 114
4. -19 — 114 = — 133

գ) bdc, եթե b = –2, d = 5, c = –4,

-2 x 5 x (-4) = 40

Ինչ որ լավ է՝ վառվում է ու վառում,
Ինչ որ լավ է՝ միշտ վառ կմնա.
Այս արև, այս վառ աշխարհում
Քանի կաս՝ վառվի՛ր ու գնա՛։
Մոխրացի՛ր արևի հրում,
Արևից թող ոչինչ չմնա, —
Այս արև, այս վառ աշխարհում
Քանի կաս՝ վառվի՛ր ու գնա՛։

Առաջադրանքներ՝

1. Բացատրի՛ր տողերը՝ Ինչ որ լավ է՝ վառվում է ու վառում,Ինչ որ լավ է՝ միշտ վառ կմնա.

Լավ մարդը կամ լավ արարքը ոգևորում ու խրախուսում են շրջապատին և լավ օրինակ են հանդիսանում, մնալով մեր հիշողություններում։

2.  Դուրս գրի՛ր ածական։ 

Վառ։

3. Ո՞ր բառերն են գույն արտահայտում։ 

վառ և հուր։

1.     Բառերը գրի՛ր միասին, անջատ կամ գծիկով։

Գլուխ կոնծի — գլուխկոնծի

առ հասարակ – առհասարակ

անթիվ – անհամար

կարծես թե

ութ հարյուր

առ և տուր – առևտուր

ծափ – ծիծաղ

 2.    Լրացնել հետևյալ առածները ՝ կետերի փոխարեն գրելով հականիշներ։

Ա․ Քիչ խոսիր, շատ լսիր։

Բ․ Խոսքը մեծին, ջուրը՝ փոքրին։

Գ․ Քամու բերածը քամին էլ կտանի։

Դ․ Մի հիմար քարը գցեց ծովը, հազար խելոքները չկարողացան հանել։ 

3.       Կետադրի՛ր նախադասությունները։

Ա․ Կանաչ հովտի մեջ, այդպես անշարժ կանգնած էին՝ ժայռը, կաղնին, մասրենին, ձին։

Բ․ Ծառերի տերևները, խոտերի ծղոտները, հովիտների նախշուն ծաղիկները ցողված  էին անձրևային կաթիլներով ։

Գ․ Օրենքը պիտի պարտադիր լինի բոլորի համար, թե՛ իշխանի, թե՛ ռամիկի, թե՛ ճորտի։

Դ․ Գիշերվա թանաքն էլ վերջացել էր, և լույսը թափանցիկ — գունատ մատներով դեռ շոյում էր երիտասարդի ճակատը, մազերը, աչքերը։ 

1. Ո՞ր դեպքում է կատարվում մեխանիկական աշխատանք:

Երբ մենք կատարում ենք ինչ որ գործողություն, կոչվում է մեխանիկական աշխատանք։

1. Ինչի՞ց է կախված մեխանիկական աշխատանքի մեծությունը:

Մեխանիկական աշխատանքը կախված է կիրառված ուժի մեծությունից և մարմնի անցած ճանապարհից:

1. Լրացրու բաց թողնված բառը
   Երկրի վրա կյանքը պայմանավորված է արևի ճառագայթներից:

1. Էներգիայի ի՞նչ տեսակներ են ձեզ հայտնի:

Ջերմային, քիմիական, միջուկային և էլեկտրական։

1. Ի՞նչպես են կենդանիները և բույսերը ստանում օրգանական նյութեր:

Կենդանիները և բույսերը ստանում են արևի ճառագայթից։

1. Ի՞նչ է բնութագրում ջերմաստիճանը։

Ջերմաստիճանը բնութագրում է մարմնի տաքացման աստիճանը և ջերմային հավասարակշռության վիճակը։

1. Ե՞րբ են մարմինները ջերմային հավասարակշռության վիճակում։

Երբ սառն ու տաքը միանում են իրար հետ։

1. Ջերմաչափների ի՞նչ տեսակներ գիտեք։

Հեղուկային, էլեկտրոնային, մեխանիկական, օպտիկական ևգազային։

1. Ի՞նչպես պետք է օգտվել բժշկական ջերմաչափից։

Ջերմաչափը դնում ենք մարդու թևի տակ, 5-7 րոպե սպասում, հանում և նայում։

1. Ի՞նչ ջերմային երևույթներ գիտեք:

Հալումն ու պնդացումը, գոլորշացումն ու խտացումը, եռումը և ջերմային ընդարձակումը:

1. Ո՞ր երևույթներն են կոչվում հալում և պնդացում:

Նյութի անցումը պինդ վիճակից հեղուկ վիճակը, կոչվում է հալում, իսկ եթե նրա հակառակ երևույթը, կոչվում է պնդացում։

1. Ո՞ր մեծությունն է կոչվում եռման ջերմաստիճան :

Եթե հեղուկն եռում է, կոչվում է եռման ջերմաստիճան:

1. Ո՞ր երույթներն են կոչվում գոլորշացում և խտացում:

նյութը գազային վիճակից հեղուկ վիճակը, կոչվում է խտացում:

1. Ի՞նչ է մարմնի կշիռը:

Մարմնի կշիռը, դա մարմնի զանգվածությունն է։

1. Ո՞ր երևույթն են անվանում տիեզերական ձգողությունը:

1. Ո՞ր ուժն է կոչվում ծանրության ուժ:

1. Ի՞նչ է մեխանիկական շարժումը:

Մեխանիկական շարժումը, մարմնի տեղափոխությունն է:

1. Ի՞նչի նկատմամբ է շարժվում գետում լողացող ձուկը:

Ձուկը շարժվում է ափի նկատմամբ:

1. Ի՞նչով է իրարից տարբերվում շարժումները:

1. Ի՞նչ է ցույց տալիս արագությունը:Ի՞նչ միավորներով է այն չափվում:

Դաս 1

Գիր և արվեստ

• Ինչի՞ հետ է կապված գրի առաջացումը։
  
  Մարդկանց պետք էր հիշել շատ տարբեր նյութեր, սակայն դրանք շատ-շատ էին դրա, և նրա համար, որպեսզի դրանք ավելի հեշտ լինի հիշել նրանք ստեղծեցին գիրը:

• Ի՞նչ է սեպագիրը, ովքե՞ր են ստեղծել այն։
  
  Դրանք քարերի կամ կավի վրա փորագրած տառեր են:

• Հին Արևելքի գեղարվեստական ստեղծագործություններն ի՞նչ բնույթ ունեն։ Ինչի՞ մասին են դրանք։

Աղբյուրներ
Համաշխարհային պատմություն 48-52

Դաս 2
Գիտություն

• Որո՞նք են գիտության առաջացման նախադրյալները։

Մարդիկ չէին կարող անվերջ բույժվել հեքիմների, և գուշակների շնորհիվ, նրանց հարկավոր էր իմանալ մարդու մարմնի կառուցվածքը, ասղերի և մոլորակների դիրքը, քարտեզի վրա հեռավորությունը և այլն:

• Գիտության ո՞ր բնագավառներն էին զարգացած Հին Արևելքում։
  
  Շատ զարգացած էին՝ Հին Եգիպտոսը, Հնդկաստանը ու Չինաստանը:

Աղբյուրներ
Համաշխարհային պատմության դասագիրք, էջ 54-57

• Մայրենի լեզվի օրեր․ նախագծային աշխատանք
  

,,Մայրենիի լեզվի օրեր,, նախագիծ

• Գրքի տոն․ նախագծային աշխատանք;

Ինձ գիրք չեն նվիրել։

նախագիծ ,, ,,Իմ գրադարանը,,

• Բառարանային ֆլեշմոբ․ նախագծային աշխատանք

Բառարանային ֆլեշմոբ

• Կարդում եմ Տերյան․ ձայնագրություն, տեսագրություն, այլ

Կարդում ենք Տերյան

«Մթնշաղ»

Տերյանի վերջին ժամերը

Վ․ Տերյան «Կարծես թե դարձել եմ ես տուն» և «ԱՆԾԱՆՈԹ ԱՂՋԿԱՆ» 

ՀԱՅՏՆՈԻԹՅՈԻՆ

Տերյանը` հիշողություններում

• Կարդում եմ Թումանյան․ ձայնագրություն, տեսագրություն, այլ 

Կարդում ենք Թումանյան

,, Հսկան ,, Հ․ Թումանյան 

Հ․ Թումանյան «ՄԵՐ ՈՒԽՏԸ»

• Ստեղծագործական աշխատանքներ 

Ո՞ր գրքում կուզենայի ապրել

Գանձեր ունեմ անտակ, անծեր

• Գրադարանում կարդացած գրքերի հաշվետվություն։ 

Փետրվար ամսվա ընդացքում գրադարանում կարդացած գրքի նախագիծ

Այլ։

Ե․ Չարենց «Ինչ որ լավ է…»

«Հետաքրքիր դեպքեր Չարենցի կյանքից»

Գնահատե՛ք ձեր աշխատանքը և հիմանավորեք։ 

Ես ինձ կգնահատեի 9, քանի որ ես շատ նյութեր ունեմ։

дороже, что есть на свете, — это семья. Подумайте о человеке, к которому вы всегда можете обратиться, если у вас проблемы в школе или с другом. Людей, которые могли бы принять и полюбить тебя такой, какая ты есть. Конечно, в вашем списке всегда будут ваши лучшие друзья или даже любовник. Если это делают ваши лучшие друзья и любовники, то насколько больше ваша семья?

Ваша семья также является одним из самых бесценных даров, которые Бог дал вам в вашей жизни. Отношения, которые вы построили дома, подтверждают, какой вы человек сегодня. Ваша семья вносит большой вклад в формирование вас как личности. В основном ваша семья — это самое лучшее, что у вас есть в жизни сегодня.

Семья всегда останется семьей. Когда все в беспорядке, и когда никто не на твоей стороне, ты знал, что твоя семья рядом с тобой. Семья всегда дает вам то, что вам нужно, и то, что вы хотели. С тех пор, как ты родился и в тот день, когда ты состаришься, твоя семья всегда будет рядом. Все могут покинуть вас, но ваша семья останется с вами до конца времен.

————————————————————————————————————————

У меня есть замечательная семья. Наша семья состоит из пяти человек: папа , мама, бабушка и долгожданный братик. Наша семья очень дружная, мы с уважением относимся друг к другу. У нас у всех есть своя комната, а также общая гостиная. В ней мы любим собираться, рассказывать новости, обсуждать проблемы и помогать их решать. Родители всегда готовы выслушать, а главное решить любую проблему. Мама самый родной и близкий мне человек. Она в курсе всех событий, которые происходят у меня в жизни. В любой ситуации она даёт ценный совет. Я просто счастлива иметь такую чудесную маму. Родители- это мои самые дорогие и близкие люди, которых я очень люблю.