Մաթեմատիկա

Մաթեմատիկա 04.05.2021

608.  Կատարել  գործողությունները:

Ա) 3կգ   250գ + 3կգ   750գ=6կգ  1000գ=7կգ     

8կգ  420գ + 3կգ   950գ=11կգ  1370գ=12կգ  370գ

 Բ) 8կգ 650գ + 6կգ   350գ=14կգ  1000գ=15կգ

5կգ  870գ + 7կգ  430գ=12կգ  1300գ=13կգ   300գ:

609.  Կատարել  գործողությունները:

Ա) 14կգ  250գ – 3կգ  750գ=13կգ  1250գ – 3կգ  750գ=10կգ  500գ

28ց   32կգ – 4ց   90կգ=27ց  132կգ – 4ց  90կգ=23ց  42կգ

22տ  200կգ – 640կգ=21տ  1200կգ – 640կգ=21տ  560կգ

Բ) 18կմ  650մ – 16կմ  350մ=2կմ  300մ

15մ  25սմ – 7մ  40սմ=14մ  125սմ  7մ  40սմ=7մ  85սմ

16դմ  7սմ – 8սմ=15դմ  17սմ – 8սմ=15դմ  9սմ:

682.  Կատարել  գործողությունները:

Ա) 34կմ   85մ + 2կմ  35մ=36կգ   120գ

42դմ   7սմ + 5դմ   8սմ= 47դմ   15սմ=48դմ   5սմ

Բ) 12կգ  650գ+6կգ  450գ=18կգ   1100գ=19կգ  100գ

22տ  210կգ + 2տ  880կգ=24տ   1090կգ=25տ  90կգ

Գ)  2օր   16ժ + 3օր  9ժ=5օր  25ժ=6 օր   1ժ

12ժ  20ր + 2ժ   40ր=14ժ   60ր=15ժ:

Без рубрики

«Հողը և կենդանի օրգանիզմները»

Հողի մասին խոսելիս կամ դրա հետ աշխատելիս շատ բան է անհրա­ժեշտ իմանալ: Իհարկե, բոլորս լավ գիտենք, որ բույսերի մեծ մասն աճում է հողում: Այստեղ հանդիպում են նաև շատ կենդանիներ: Հողում մեծաքա­նակ են տարբեր բակտերիաները և սնկերը: Իսկ ի՞նչ է հողը, ի՞նչ բաղա­դրություն ունի:

Հողը երկրագնդի մակերևույթի վերին բերրի շերտն է:

Հողում մոտ 50-60 սանտիմետր խորությամբ մի փոքր փոս փորելիս կարելի է նկատել հողի տարբեր շերտեր: Վերին շերտը մուգ գույ­նի է: Այստեղ են բույսերի արմատները: Հողի այս շերտը պարունակում է նաև տարբեր բույսերի և կենդանիների մնացորդներ: Այդ մնացորդները բակտերիաների և սնկերի օգնությամբ քայքայվում են, առաջանում է օր­գանական նյութերով հարուստ հումուս, որ հողին հաղորդում է մուգ գույն: Հողի ավելի խոր շերտերը բաց գույնի են, այս­տեղ քիչ է հումուսը:

Կարելի է ասել, որ հողը ոչ միայն բույսերի և այլ կեն­դանի օրգանիզմների ապրե­լու միջավայր է, այլ նաև՝ կեն­դանի օրգանիզմների կենսա­գործունեության արդյունք: Հումուսի պարունակու­թյամբ հողերը շատ տարբեր են: Հումուսով հարուստ է սևահողը, որտեղ լավ են աճում բույսերը: Հումուսի պակասի դեպքում բույսերն զգում են սննդի պակաս: Հողի բերրիության և բույսերի աճի ապահովման համար օգտագործում են պարարտանյութեր: Պարարտանյութերը պարունակում են տարբեր նյութեր և լրացուցիչ սնունդ են բույսի համար:

Բույսերի աճի համար անհրաժեշտ են նաև ջուր, թթվածին և այլ նյու­թեր: Ջրի պարունակությունը հողում փոփոխական է: Երբ անձրևները սա­կավ են, անհրաժեշտ է արհեստական ոռոգում, որի համար օգտագործում են լճերի, գետերի, ջրամբարների, ջրանցքների ջրերը: Իսկ թթվածնով հարստացնելու համար հողը փխրեցնում են:

Հարցեր և առաջադրանքներ

  • Ի՞նչ կենդանի օրգանիզմներ են հանդիպում հողում:

Հողում հանդիպում են բազմաթիվ սնկեր և բակտերիաներ:

  • Ի՞նչ է հողը, իսկ հումո՞ւսը:

Հողը երկրագնդի մակերևույթի վերին բերրի շերտն է, իսկ հումուսուը տարբեր կենդանիների և բույսերի մնացորդներից ստացված նյութն է:

  • Ինչո՞ւ է հողի վերին շերտը մուգ գույնի:

Հողի վերին շերտը մուգ գույնի է, որովետև հարուստ է հումուսով:

  • Ի՞նչ նյութեր են պարունակվում հողում:

ջուր, թթվածին և հումուս:

  • Ի՞նչ են պարարտանյութերը:

Պարարտանյութերը լրացուցիչ սնունդ են բույսի համար:

  • Ի՞նչ նպատակով են իրականացնում հողի արհեստական ոռոգումը, փխրեցումը:

Հողի արհեստական ոռոգումը իրականացնում է , հողը ջրով հարստացնելու համար, իսկ փխրեցումը ՝ հողը թթվածնով հարստացնելու համար :

Մայրենի

Ջաննի Ռոդարի «Երկիր, որտեղ ոչ մի սուր բան չկա»

Ջովանինոն շատ էր սիրում ճանապարհորդել:   Ճամփորդեց-ճամփորդեց, մի օր էլ հայտնվեց այնպիսի երկրում, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար:  Տներն այդ երկրում կառուցված էին առանց սուր անկյունների, նրանք կլոր էին:  Շենքերի տանիքներն էլ էին կլոր: Ճանապարհի կո□քին, որտեղով քայլում էր Ջովանինոն, թփերի ու վարդերի պուրակ կար: Ջովանինոն  որոշեց մի վար□  քաղել և զարդարել իր   բաճկոնը: Նա   զգուշությամբ ուզում էր պոկել վարդը, որպեսզի մատը չծակի, բայց տեսավ, որ վարդը փուշ չունի, ուրեմն՝  իր մատը չի ծակի:  Այդ ժամանակ թփերի ետևից հայտնվեց քաղաքային պարեկը և ժպտալով հարցրեց Ջովանինոյին.

-Դուք երևի չգիտե՞ք, որ չի  կարելի վարդ քաղել:

-Ներեցեք ինձ … ես չմտածեցի,  որ…

-Այդ դեպքում Դուք պետք է վճարեք տուգանքի կեսը,- ասաց պարեկը և սկսեց գրել անդորրագիրը:
Ջովանինոն  հանկարծ նկատեց, որ պարեկի գրիչը սուր չէ, և խնդրեց ցույց տալ այն:

— Խնդրեմ ,- ասաց պարեկը և մեկնեց գրիչը:

Գրիչը, ինչպես նաև պարեկի  թուրը , ամենևին սուր չէին , դրանք բութ էին, բութ:

— Սա ի՞նչ երկիր է, այստեղ ամեն ինչ տար□րինակ է:

Այստեղ ոչ մի սուր բան չկա,- բացատրեց պարեկը:

-Իսկ մե՞խը,- հարցրեց Ջովանինոն,- չէ ՞ որ այն պետք է սուր լինի:

-Մենք մեխ չենք օգտագործում: Մեխի փոխարեն սոսինձ ենք օգտագործում:  Իսկ հիմա բարի եղեք ինձ երկու անգամ ապտակել:

Զարմանքից Ջովանինոյի բերանը բաց մնաց.

-Ո՛չ, ո՛չ, ի՞նչ եք ասում, ես չեմ ուզում հայտնվել բանտում, եթե այդպես է, ես պատրաստ  եմ  երկու ապտակ ստանալ:

-Բայց մեզ մոտ այդպես է ընդունված. լրիվ տուգանքը՝ չորս ապտակ, կեսը՝ երկու,- պատասխանեց պարեկը:

-Երկու ապտակ պարեկի՞ն:

-Այո՛:

-Բայց դա իրավացի չէ, այդպես չի կարելի:

-Իհարկե արդարացի չէ. այդպես չի՛ կարելի :

-Իհարկե արդարացի չէ, և որպեսզի այդպես չլինի, ոչ ոք օրենքը չի խախտում: Դե,  ես սպասում եմ. տվեք ինձ երկու ապտակ և մյուս ան□ամ ավելի զգույշ եղեք:

-Բայց ես չեմ ուզում ձեզ ապտակել:

-Այդ դեպքում ես ստիպված եմ ձեզ առաջարկել լքել մեր երկիրը:

Եվ Ջովանին ստիպված եղավ հեռանալ այն երկրից, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար: Բայց նա երազում էր վերադառնալ այնտեղ և ապրել ամենաօրինակելի օրենքներով և ամենադաստիարակված մարդկանց հետ:

1.Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դո՛ւրս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:

Կողքին,  վարդ,  տարօրինակ,   անգամ:

2. Փուշ  բառի ուղիղ և փոխաբերական իմաստներով կազմի՛ր մեկական նախադասություն:

Փուշը  ծակեց  տղայի  մատը:

Պատերազմից  հետո   ընկերոջը  կորցրած  զինվորի  սրտում  փուշ  էր  մնացել:

3. Ի՞նչ է նշանակում  պուրակ  բառը.       

ա/ բանջարանոց

բ/ արտ

գ/ զբոսայգի +

դ/ ծաղկի խանութ:

4. Տեքստից դուրս գրի՛ր ընդգծված բառերը՝ դիմացը գրելով ըստ կազմության դրանց տեսակը:

Որտեղ-որ-տեղ-բարդ

քաղաքային-քաղաք-ային-անծանցավոր

գրիչ-գիր-իչ-ածանցավոր:


5. Տեքստում ընդգծված նախադասությունից առանձին սյունակներով դո՛ւրս գրիր երկու գոյական, մեկ ածական, մեկ բայ:

Գոյական                                ածական                                բայ

տներ                                         սուր                                       կառուցված էին   

անկյուններ:

6. Կազմի՛ր տրված բայերի ուղիղ ձևերը:
ա/ճամփորդեց – ճամփորդել
բ/պետք է վճարեք – պետք  է  վճարել
գ/ասաց – ասել
դ/երազում էր – երազել:

7. Տեքստից դո՛ւրս գրիր մեկ պարզ նախադասություն:

Ջովանինոն շատ էր սիրում ճանապարհորդել:

8. Լրացրո՛ւ առած-ասացվածքները՝ օգտվելով տրված բառերից.

ա/Ինձ համար արա, քեզ համար սովորիր:
բ/Խաչն իմն է զորությունը ես գիտեմ:
գ/Փողոցում գտածը փողոցում էլ կկորցնես:
դ/ Այսօրվա գործը վաղվան չեն թողնի:

զորությունը, սովորիր, գտածը, այսօրվա

9. Տեքստից դուրս գրի՛ր մեկական պատմողական և հարցական նախադասություն:

Ճանապարհի կողքին, որտեղով քայլում էր Ջովանինոն, թփերի ու վարդերի պուրակ կար:

— Սա ի՞նչ երկիր է, այստեղ ամեն ինչ տարօրինակ է:

10. Այն ի՞նչն է, այն ի՞նչը.
Հողից վերև՝
Փոքրիկ արև,
Վրան՝ հազար
Սերմ ու տերև:

Արևածաղիկ

11. Ո՞րն է տրված նախադասության ենթական:
Զարմանքից Ջովանինոյի բերանը բաց մնաց:

Բերանը:

12. Ինչպիսի՞ երկրում էր հայտնվել Ջովանինոն:
Ջովանինոն հայտնվել էր մի երկրում, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար:

13.Ի՞նչ տուգանք նշանակեց պարեկը: Նմանատիպ մի տուգանք էլ դու մտածի՛ր:
Որպես տուգանք  Ջովանինոն պետք է ապտակեր պարեկին:  Ես տուգանք եմ  նշանակում, որ Ջովանինոն  պարեկին  հարգի:

14. Ինչո՞ւ էր ստիպված Ջովանինոն լքել այդ երկիրը.
ա/որովհետև վճարել էր տուգանքը
բ/որովհետև պարեկը արդարացի էր
գ/որովհետև խախտեց այդ երկրի օրենքը + 
դ/որովհետև միամիտ էր

15. Կուզեի՞ր Ջովանինոյի հետ գնալ այդ երկիր:

Այո, ես կուզենայի, որ Ջովանինոյի հետ գայի այդ երկիր, որովհետև բնությունը այնտեղ շատ գեղեցիկ է, իսկ մարդիկ խելացի: