Բնակ ան թվերի բաժանման հաշվեկանոնը
1. Թվերը գրում ենք կողք կողքի` նրանց միջև տանելով մի գիծ, ապա ևս մեկ գիծ ենք տանում բաժանարարի տակ:
2. Սկսելով ձախից` բաժանելիից գծիկով առանձնացնում ենք նվազագույն քանակով թվանշաններ, որպեսզի նրանցով կազմվող թիվը բաժանարարից մեծ կամ հավասար լինի:
3. Գտնում ենք առանձնացված թիվը բաժանարարին բաժանելով ստացվող քանորդը կամ թերի քանորդը և այն գրում գծի տակ:
4. Թերի քանորդը (կամ լրիվ քանորդը) բազմապատկում ենք
բաժանարարով և արդյունքը հանում մեր առանձնացված թվից` դրանով իսկ ստանալով մանացորդը
5. Գծիկից հետո եղած թվանշանը գրում ենք մնացորդի կողքին և ստացված թվերը բաժանում բաժանարարին`հաշվեկանոնի 3-րդ և 4-րդ քայլերի համաձայն:
6. Այսպես շարունակում ենք, մինչև որ բաժանելիի բոլոր թվանշաններն օգտագործված լինեն:Եթե ստացվող թվերից վերջինը բաժանվում է բաժանարարին, նշանակում է` առանց մնացորդի բաժանումը հնարավոր է, և նրա պատասխանը գրված է ուղղաձիգ գծից աջ` բաժանարարի տակ:Հակառակ դեպքում առանց մնացորդի բաժանումը անհնար է, իսկ վերջին տարբերությունը դիտարկվող թվերի բաժանման մնացորդն է:
Օրինակ1`
— 837 9
81 93
— 27
27
0
Օրինակ2`
-180 15
15 12
— 30
30
0
Օրինակ3`
-132588 116
116 1143
— 165
116
— 498
464
— 348
348
0
Առաջադրանքներ
1. Կատարե՛ք բաժանում՝ բաժանելին ներկայացնելով բաժանարարին բաժանվող թվերի գումարի տեսքով.
· 105 : 5 = (100 + 5) : 5=100 : 5 + 5 : 5=21
· 837 : 9 =(810 + 27) : 9=810 : 9 + 27 : 9=90 + 3=93
· 180 : 15 =(150 + 30) : 15=150 : 15 + 30 : 15=10 + 2=12
2. Կատարե՛ք բաժանում.
· 8610 : 123 = 70
· 10375 : 83 = 125
· 95918 : 398 =241
3. Կատարե՛ք բաժանում՝ բաժանելին ներկայացնելով բաժանարարին բաժանվող թվերի գումարի տեսքով.
· 10926 : 18 = 606 (16 մն )
· 81216 : 27 = ( 81000 + 216 ) : 27 = 81000 : 27 + 216 : 27=3000 + 8 = 3008
· 76342 : 38 = ( 76000 + 342 ) : 38 = 76000 : 38 + 342 : 38 = 2000 + 9 = 2009
· 80048 : 16 = (80000 + 48) : 16 = 80000 : 16 + 48 : 16 = 5000 + 3=5003
4. Լարի առաջին կտորը երկրորդից երկար է 6 անգամ, իսկ երկրորդ կտորը երրորդից կարճ է 4 անգամ: Որքա՞ն է այդ լարերի երկարությունների գումարը, եթե երրորդ լարի երկարությունը 96 մ է:
Լուծում
1) 96 : 4= ( 80 + 16 ) : 4 =24 մ – II կտոր
2) 24 x 6=144 մ – I կտոր
3) 144 + 24 + 96=264 մ – ընդամենը
Պատ.՝ 264 մ:
5. Կատարե՛ք բաժանում
· 14840 : 140 = 106
· 32334 : 317 = 102
· 123372 : 596 = 207
· 62575 : 25 = 2503
· 4732994 : 47 = 100702
· 169169 : 13 = 13013
6. Գտե՛ք բաժանման թերի քանորդը.
· 27: 14 = 1 ( 13 մն )
· 51 : 27 = 1 ( 24 մն )
7. Կատարե՛ք գործողությունները
· (263424 : 168) : 7 =224
1) 263424 : 168=1568
2) 1568 : 7=224
· (193270 : 77) : 5 =502
1) 193270 : 77=2510
2) 2510 : 5=502
· (705222 : 63) : 58 =193
1) 705222 : 63=11194
2) 11194 : 58=193
~ Կարոլինա Եսայանի ուսումնական բլոգ~ 