Մեր ընտանիքում կար մի հին ու առանձնահատուկ գորգ: Գորգը ամբողջությամբ ձեռագործ էր, ստեղծված իմ տատիկի տատիկի ձեռքերով՝ մեծ հոգատարությամբ ու սիրով: Երբ տատիկս ամուսնացավ, նա այդ գորգը նվիրեց իր թոռնիկին՝ իմ տատիկին, որպեսզի այն շարունակի գեղեցկացնել իրենց տունը ու հիշեցնի անցյալը: Ցավոք, հիմա այն գտնվում է Արցախում, և հնարավոր չի այն հետ բերել Հայաստան, բայց այն դեռ ապրում է մեր հիշողություններում՝ հարազատ և թանկագին ժառանգություն լինելով:
———
Այս նկարում մենք տեսնում ենք գեղեցիկ, ձեռագործ գորգ։ Նման գորգերը հաճախ գալիս են Կովկասից կամ Պարսկաստանից։ Դրանք հին ու ավանդական արվեստի գործեր են։
Գորգը պատրաստված է հիմնականում բրդից։ Բուրդը շատ ամուր է, տաք և փափուկ։ Այն թույլ է տալիս, որ գույները երկար մնան վառ։ Այս գորգի մեջ օգտագործված են մուգ կապույտ, կարմիր և ոսկեգույն գույներ։
Գորգի վրա կան երկրաչափական (քառակուսի, եռանկյունաձև) և հստակ նախշեր։ Այս նախշերը ունեն իրենց իմաստը և փոխանցվել են սերնդեսերունդ։ Դրանք պատմում են այն մարդկանց կյանքի մասին, ովքեր գործել են գորգը։
Այս գորգը ոչ միայն գեղեցիկ իր է, այլև մշակույթի մի փոքրիկ հատված։ Այն տունը դարձնում է տաք ու հարմարավետ։
ՀՀ օգտակար հանածոների քարտեզ-նշել հետևյալ օգտակար հանածոների հանքավայրերը. ոսկի, պղինձ, մոլիբդեն, երկաթ, տուֆ, հանքային ջրեր:
Դեղին — ոսկի
Մոխրագույն — պղինձ
Կարմիր — մոլիբդեն
Կանաչ — երկաթ
Մանուշակագույն — տուֆ
Կապույտ — հանքային ջրեր
ՀՀ գետային ցանցի քարտեզ-նշել հետևյալ գետերի անունը, երկարությունը, ակունքն ու գետաբերանը-Ախուրյան, Քասախ, Հրազդան Արփա, Որորտան, Ողջի, Փամբակ, Ձորագետ, Դեբեդ, Աղստև:
Գետի անունը
Երկարությունը
Ակունքը
Գետաբերան
Ախուրյան
186 կմ
Արարատյան դաշտում՝ Արարատ լեռից
5,750 կմ²
Քասախ
115 կմ
Ախթամար լեռից
1,900 կմ²
Հրազդան
141 կմ
Սևանա լճից
2,900 կմ²
Արփա
128 կմ
Վայոց Ձորից
2,500 կմ²
Որոտան
82 կմ
Սյունիքից
1,500 կմ²
Ողջի
60 կմ
Լոռիից
820 կմ²
Փամբակ
100 կմ
Անի լեռներից
1,250 կմ²
Ձորագետ
90 կմ
Գեղարքունիքի լեռնոտ շրջան
950 կմ²
Դեբեդ
178 կմ
Լոռիից
4,000 կմ²
Աղստև
150 կմ
Շիրակի լեռներից
3,200 կմ²
ՀՀ ռելիեֆի քարտեզ-նշել ա) հետևյալ լեռնաշղթաները. Վիրահայոց, Բազումի, Փամբակի, Գուգարաց, Արեգունու, Սևանի և Արևելյան Սևանի, Վայքի, Զանգեզուրի. բ) հետևյալ հրաբխային լեռնավահանները. Եղնախաղի, Ջավախքի, Արագած, Գեղամա, Վարդենիսի, Սյունիքի:
ա՝
բ`
Նշել ՀՀ լանդշաֆտները- առանձնացնելով տվյալ լանդշաֆտին բնորոշ բուսական ու կենդականական աշխարհը, կլիմայական պայմանները, հողերը, տարածման բարձրությունները:
Լանդշաֆտ
Բուսականություն
Կենդանական աշխարհ
Կլիմայական պայմաններ
Հողեր
Տարածման բարձրություն
Արարատյան արտեզյան հարթավայր
Խոտուտներ, առանձին ծառեր, խաղող, պտղատու ծառեր
Վազվզող և բլրի կենդանիներ, լեռնային և դաշտային տեսակներ
Խելացիները ոչ այնքան մենակություն են փնտրում, որքան խուսափում են հիմարների ստեղծած ունայնությունից։ Արթուր Շոպենհաուեր
Խորությամբ ապրելուն հնարավոր է հասնել միայն այն պահին, երբ դադարեցնում ես ունայնությունը և էլ չես հետևում ուրիշ մարդկանց կյանքին։ Ամեն մարդ իր կյանքի ուղին ունի։ Մի պահ պատկերացրեք, թե հայտնվել եք բոքսի չեմպիոնի հետ նույն ռինգում։ Եվ նա ուրախ նախավարժանք է անում, որ ձեր դեմքը արյունաշաղախ անի։ Հաճելի՞ զգացողություն է։ Բայց չէ՞ որ շատ մարդ կա, որ երազում է նման հանդիպման մասին։ Այն, ինչ մեկի համար սարսափելի է ու մղձավանջ, ուրիշի համար ողջ կյանքի երազանքն է։ Դրա համար հարկ չկա ուրիշներին աչք տալու. ձեր ճանապարհը փնտրեք, ձեր ուղին։ Ի՞նչ շահ կա ուրիշի կյանքը քննարկելուց։ Որքա՛ն ավելի հաճելի է սեփականն ապրելը։ Հիշեք ձեր երազանքներն ու ցանկությունները, ձգտեք դրանց։ Ձեզ թույլ տվեք մի լավ երազել առանց սահմանափակումների։ Չէ՞ որ ձեր բանականության համար սահման չկա։ Այն, ինչ կարող եք մանրամասն պատկերացնել, կարող եք և ստանալ։ Բայց նորից դեպի դատարկ երազանքները փախչելու և կյանքից փախչելու վտանգ կա, դրա համար էլ վերադարձեք կյանքի այն պահը, որտեղ հիմա եք։ Որպես սկիզբ՝ ընկղմվեք մարմնի զգացողության մեջ։ Մարմինը միշտ ապրում է ներկայով և երբեք չի ստում։ Ինչ ձեզ հետ կատարվում է, նստվածք է տալիս ձեր մարմնում։ Մարմնում են վիրավորանքները, վախերը, չիրականացած ցանկությունները, ուրիշների և սեփական արգելքները ձեր նկատմամբ։ Ձեր մարմինը ծալծլված է, և մի հույս ունի. որ տերը կդադարի ուրիշներին հետևելուց ու կվերադառնա սեփական մարմնի մեջ։ Այդ ժամանակ, հնարավոր է, երջանիկ լինի։ Մարմինը ձեզ կնվիրի պահի հրաշալիության բոլոր նույն զգացողությունները, որ դուք ապարդյուն փորձում էիք գտնել ուրիշի կյանքում։ Ամեն նոր զգացողության մեջ սուզվեք, ինչպես շոգին կսուզվեիք ալիքի մեջ։ Թող ձեզ գլխովին ծածկեն զգացողությունները։ Փախչելու տեղ չկա, շտապելու տեղ չկա։ Երբեք չի կարող ԱՅՆՏԵՂ ավելի լավ լինել, քան ԱՅՍՏԵՂ է։ Այն, ինչ ձեր շրջապատում է, հենց ձեր կյանքն է։ Մի՛ փորձեք ձևացնել, թե ձեզ դա էնքան էլ պետք չի։ Հենց ունեցած ամեն ինչ կորցնելու վտանգ է լինում, միանգամից հիշում եք կյանքի արժեքի մասին։ Բայց ի՞նչն է խանգարում ամեն ակնթարթ զգալու պահի արժեքը։ Երջանկություն եք ուզում՝ ավելի խորը ընկղմվեք կյանքի մեջ։
Առաջադրանքներ
Ա) Լրացրե´ք նախադասությունները՝ հիմնվելով տեքստում արտահայտված մտքերի վրա: Հնարավոր է երջանիկ լինել, եթե մարդը ապրի իր կյանքով: Խորությամբ ապրելուն հնարավոր է հասնել միայն այն պահին, երբ կենտրոնանաս սեփական կյանքի և զգացողությունների վրա։
Ավելի հաճելի է սեփական կյանքը, քան շարունակել նախանձել կամ համեմատվել ուրիշների հետ։
Եթե ձեր մարմինը դադարի ուրիշներին հետևելուց ու վերադառնա սեփական մարմնի մեջ, այն ժամանակ կզգաք իրական հանգստություն և երջանկություն։
Բ)Ի՞նչ կապ ունեն հեղինակի մտքերը բնաբանի՝ Արթուր Շոպենհաուերի ձևակերպման հետ:Խելացիները ոչ այնքան մենակություն են փնտրում, որքան խուսափում են հիմարների ստեղծած ունայնությունից։
Երկուսն էլ ընդգծում են, որ իրական խաղաղություն և երջանկություն կարելի է գտնել միայն այն ժամանակ, երբ մարդը հեռանում է ունայնությունից՝ դատարկ զբաղմունքներից ու ուրիշների կյանքին հետևելուց, և կենտրոնանում է սեփական կյանքի ու ներքին աշխարհի վրա։
Առաջադրանք 1․ Սահմանե՛ք «մարդու իրավունքներ» հասկացությունը։ Ինչու՞ են դրանք անհրաժեշտ․արտահայտե՛ք ձեր կարծիքը։
Մարդու իրավունքները այն բաներն են, որ ամեն մարդ պիտի ունենա՝ ազատ ապրելու, կարծիք ասելու, սովորելու ու պաշտպանված լինելու համար։ Դրանք պետք են, որ մարդկանց հետ արդար վարվեն։
2․ Ի՞նչ իրավական փաստաթղթեր գիտեք, որոնցում ամրագրված են մարդու իրավունքները։ Թվարկե՛ք դրանք /բլոգային աշխատանք/․
At the beginning of the year, I started learning more about myself. I tried to understand what I like, what I’m good at, and what kind of person I am. I did some simple tests and activities that showed me my interests and talents. I know that I enjoy helping others and being creative. I especially love drawing, designing, and making things look nice and colorful.
This part taught me that everyone is different and special in their own way. When we know our strong and weak sides, it becomes easier to choose a future job. I understood that the first step in finding the right career is to know yourself better. I realized that my creativity and love for art could become part of my future job that’s when I started thinking about becoming a graphic designer.
World with full of different jobs
After learning about myself, I learned about different jobs. There are so many types of work in the world, doctors, teachers, artists, engineers, and many more. Each job is important and helps people in different ways.
I already knew a lot about what a graphic designer does because I had been learning it before. Graphic designers create posters, logos, websites, and many other visual projects that help people understand ideas better. They use art and technology together to make things look beautiful and interesting. I also learned that they need creativity, computer skills, and good communication to work with others.
Knowing more about this job made me even more excited. I love the idea of turning imagination into something real that others can see and enjoy. Exploring the world of work helped me see that graphic design fits my interests perfectly.
My Skills
As I already said, I know a lot about graphic design because I was learning it in 6th–8th grade. We had a small group of teenagers who also wanted to learn graphic design. The teachers were kind, clever, and very helpful. I learned everything from them and could create anything using my skills and creativity.
Since I decided to become a graphic designer, I started practicing a lot with the teachers. Their lessons were amazing and easy to understand. Now, I can create literally anything that people ask for. For example, a dog taller than the whole Earth. Hmm, that would be an amazing logo for a brand!
За окном, у ворот Вьюга завывает, А на печке старик Юность вспоминает.
«Эх, была-де пора, Жил, тоски не зная, Лишь кутил да гулял, Песни распевая.
А теперь что за жизнь? В тоске изнываю И порой о тех днях С грустью вспоминаю.
Погулял на веку, Говорят, довольно. Размахнуть старину Не дают раздолья.
Полно, дескать, старик, Не дури ты много, Твой конец не велик, Жизнь твоя у гроба.
Ну и что ж, покорюсь,— Видно, моя доля. При́дет им тоже час Старческого горя».
За окном, у ворот Вьюга завывает, А на печке старик С грустью засыпает.
Что это такое?
В этот лес завороженный, По пушинкам серебра, Я с винтовкой заряженной На охоту шел вчера. По дорожке чистой, гладкой Я прошел, не наследил… Кто ж катался здесь украдкой? Кто здесь падал и ходил? Подойду, взгляну поближе: Хрупкий снег изломан весь. Здесь вот когти, дальше — лыжи… Кто-то странный бегал здесь. Кабы твердо знал я тайну Заколдованным речам, Я узнал бы хоть случайно, Кто здесь бродит по ночам. Из-за елки бы высокой Подсмотрел я на кругу: Кто глубокий след далекий Оставляет на снегу?..
Гой ты, Русь, моя родная…
Гой ты, Русь, моя родная, Хаты — в ризах образа… Не видать конца и края — Только синь сосет глаза.
Как захожий богомолец, Я смотрю твои поля. А у низеньких околиц Звонно чахнут тополя.
Пахнет яблоком и медом По церквам твой кроткий Спас. И гудит за корогодом На лугах веселый пляс.
Побегу по мятой стежке На приволь зеленых лех, Мне навстречу, как сережки, Прозвенит девичий смех.
Если крикнет рать святая: «Кинь ты Русь, живи в раю!» Я скажу: «Не надо рая, Дайте родину мою».