День: 7 октября 2024

1. Ա շարքի նախածանցներից յուրաքանչյուրը բոլոր հնարավոր ձևերով բաղադրի՛ր Բ շարքի բառերի հետ:

Ա. Հակ, անդր, արտ, համ, նախ, վեր, գեր, տար:

Բ. Կարծիք, դարձնել, գրել, գտնել, հարված, զգեստ, օրոք, դասել:

Հակ — հակակարծիք, հակադարձել, հակագրել, հակահարված, հակօրոք, հակադասել։

Անդր — անդրադարձնել, անդրազգեստ, անդրադասել։

Արտ — արտադարձնել, արտագրել, արտահարված, արտազգեստ։

Համ — համակարծիք, համագրել, համահարված, համազգեստ, համադասել։

Նախ — նախահարված, նախօրոք, նախադասել։

Վեր — վերադարձնել, վերագտնել, վերագրել, վերադասել։

Գեր — գերհարված, գերադասել։

Տար — տարակարծիք, տարադարձնել, տարագրել, տարազգեստ, տարադասել։

2. Ա շարքի նախածանցներից յուրաքանչյուրը բոլոր հնարավոր ձևերով բաղադրի՛ր Բ շարքի բառերի հետ:

Ա․ Անդր, հակ, համ, ենթ, նախ, ներ, պար, վեր, տար, փոխ:

Բ. Կովկաս, (հ)արձակ,  տարած, դարձ,  դնել (դրել),  կշիռ, մուծել,  փակել,  կանգնել, աշխարհ(իկ):

Անդր — անդրկովկաս, անդրադարձ, անդրադրել, անդրաշխարհիկ։

Հակ — հակադարձ, հակադրել, հակակշիռ, հակաշխարհիկ։

Համ — համհարձակ, համատարած, համադրել, համակշիռ, համաշխարհիկ։

Ենթ — ենթակովկաս, ենթահարձակ, ենթադրել։

Նախ — նախահարձակ, նախադարձ։

Ներ — ներարձակ, ներդնել, ներմուծել, ներփակել, ներաշխարհ։

Պար — պարադրել, պարփակել։

Վեր — վերադարձ, վերադրել, վերականգնել, վերաշխարհիկ։

Տար — տարարձակ, տարադարձ, տարակշիռ։

Փոխ — փոխադարձ, փոխադրել։

3.  Տրված բաղադրյալ բառերից նոր բառեր կազմի՛ր` այլ արմատ կամ ածանց ավելացնելով:

Օրինակ`
ժառանգական — ժառանգականություն, տեխնիկական -գիտատեխնիկական:

Մարդկային — անմարդկային

ծայրահեղ — ծայրահեղություն

ստամոքսային — ենթաստամոքսային

գիտակցություն — ենթագիտակցություն

ակնաբույժ — աակնաբուժարան

մթնոլորտ — մթնոլորտային

որոշում — տեղորոշում

ընդհատ — ընդհատել

օրինաչափ — անօրինաչափություն

ձեռնարկ — ձեռնարկատեր

մանրէ — մանրէաբան

փոխանակություն — դրամափոխանակություն

1. Տրված բառերն արմատների միջոցով բացատրի՛ր:

ա) Սրահար, կայծակնահար, սիրահարվել, խոտհարք (գրաբար հարկանել նշանակում է 1. խփել, 2. ծեծել, 3. կտրել, կոտրել):

Սրահար — Սուր + Հար — սրով հարվածված

կայծակնահար — կայծակ + հար — կայծակով հարվածված

սիրահարվել — սիր + հար — սիրուն ենթարկվել

խոտհարք — խոտ + հարք — խոտի դաշտ։

 բ) Կենսասեր, կենսախինդ, կենսաբան, կենսագրություն, կենսաաձև, կենսատու, կենսահորդ (կյանք բառի գրաբ. ձևերից մեկն է` կեանք — կեանս — կենս):

Կենսասեր — Կենս + ա (հոդակապ) + սեր — կյանքը սիրող

կենսախինդ — կենս + ա (հոդակապ) + խինդ — կյանքից ուրախություն ստացող

կենսաբան — կենս + ա + բան — կյանքի ուսումնասիրող

կենսագրություն — կենս + ա (հոդակապ) + գիր + ություն — կյանքի պատմություն

կենսաձև — կենս + ա (հոդակապ) + ձև — կյանքի ձև

կենսատու — կենս + ա + տու — կյանք տվող

կենսահորդ — կենս + ա + հորդ — կյանքով լի։

2. Բաղադրյալ այնպիսի բառեր կազմի՛ր, որոնց սկզբում լինեն տրված բառերի վերջին բաղադրիչները: Ի՞նչ է փոխվում:

Դեղնակտուց, կենսախինդ, կենսագիր, քինախնդիր, ակնդետ:

Կտուցագործ, խինդանալ, գիրագիր, խնդիրազարդ, դետաբացի։

3. Այնպիսի բաղադրյալ բառեր կազմի՛ր, որոնց վերջում լինեն տրված բառերի առաջին բաղադրիչները: Ի՞նչ է փոխվում:

Բուսական, կատվազգի, սուզանավ, սիրառատ, շինություն:

Կենդանաբույս,վագրակատ, ձկնսուզ, հոգեսիր, տնաշին։

4. Տրված բառերով բաղադրյալ բառեր կազմիր:

Լվաց, եղել, առ, կաց:

Լվացքատուն, եղելություն, առևտուր, կացարան։

Դասի հղում։

Այլ հղում՝  1․ 2․ 

Հարցեր

1. Բնութագրեք Հարավային Եվրոպայի աշխարհագրական դիրը, ինչպե՞ս է այն փոխվել ժամանակի ընթացքում:

Հարավային Եվրոպան միացնում է Իսպանիան, Իտալիան, Հունաստանը և Պորտուգալիան։ Տարածքը բնութագրվում է ցածր լեռներով, հարթավայրերով և բազմազան կլիմայով։

Ժամանակի ընթացքում տարածաշրջանը անցել է հռոմեական և բյուզանդական շրջանների, ինչը ձևավորել է նրա մշակույթը։ Ավանդական գյուղատնտեսությունը աստիճանաբար փոխվել է արդյունաբերությամբ և զբոսաշրջությամբ։

Գլոբալ կլիմայական փոփոխությունները ազդեցություն են ունեցել գյուղատնտեսության վրա, իսկ քաղաքները, ինչպես Բարսելոնան և Միլանը, զգալիորեն աճել են, փոխելով բնակչությունը։ Այս փոփոխությունները ձևավորել են Հարավային Եվրոպայի աշխարհագրական և մշակութային միջավայրը։

1. Որո՞նք են Հարավային Եվրոպայի երկրների տնտեսոությունների զարգացած ճյուղերը:

Հարավային Եվրոպայի երկրների տնտեսությունները զարգացման մի քանի հիմնական ճյուղեր ունեն:

1. Զբոսաշրջություն: Իտալիան, Իսպանիան և Հունաստանը հայտնի են իրենց պատմական հուշարձաններով և բնական գեղեցկություններով, ինչի շնորհիվ զբոսաշրջությունը մեծ ներդրում ունի տնտեսությունում։
2. Արդյունաբերություն: Իտալիայում զարգացած են ավտոմոբիլային (FIAT) և մեքենայացման ոլորտները, իսկ Իսպանիան հայտնի է օդային և տրանսպորտային արդյունաբերությամբ։
3. Գյուղատնտեսություն: Իսպանիան և Իտալիան արտադրում են հացահատիկ, միս և գինի, իսկ Հունաստանը հայտնի է օղիների արտադրությամբ։
4. Ծառայությունների ոլորտ: Ֆինանսական և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ծառայությունները, հատկապես Իսպանիայում, աճում են։

1. Ո՞ր կլիմայական գոտում է գտնվում, նշի՛ առանձնահատկությունները:

Հարավային Եվրոպան գտնվում է միջերկրական կլիմայական գոտում, որտեղ տաք և չոր ամառները փոխվում են մեղմ և անձրևոտ ձմեռներով:

Միջերկրական կլիման խստացնում է եղանակը՝ ամռանը չոր և տաք եղանակներ ունենալով, իսկ ձմռանը՝ ավելի շատ անձրևներ:

Ջերմաստիճանը ամռանը կարող է հասնել 30°C-ից ավելի, իսկ ձմռանը միջին ջերմաստիճանը 10°C-ի շուրջ է:

Տարածաշրջանում տարածված են օլիվ, цитրուսային և այլ բույսեր, որոնք սիրում են արևի լույսը:

Այս հատկությունները ձևավորում են Հարավային Եվրոպայի բնական միջավայրը և ազդում նրա տնտեսության վրա:

4.Ի՞նչ գիտես   Վատիկանի մասին:

Վատիկանը կամ Վատիկանի քաղաքապետությունը աշխարհի ամենափոքր անկախ պետությունն է՝ և՛ տարածքով, և՛ բնակչությամբ։ Այն գտնվում է Իտալիայի մայրաքաղաք Հռոմի սրտում և հանդիսանում է Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցու և Պապի նստավայրը:

5.Պատմի՛ր  Հարավային Եվրոպայի բնակչության մասին:

Հարավային Եվրոպայի բնակչությունը մոտ 150 միլիոն է, և հիմնականում ապրում են Միջերկրական ծովի շուրջը՝ Իսպանիայում, Իտալիայում, Հունաստանում, Պորտուգալիայում և Բալկանյան երկրներում: Տարածաշրջանի բնակչությունը ծերանում է, և ծնելիության մակարդակը ցածր է, ինչը սոցիալական խնդիրներ է ստեղծում: Միջերկրական կլիման, բազմազան մշակույթը և պատմական հուշարձանները տարածքն ակնհայտորեն դարձնում են զբոսաշրջության կենտրոն, մինչդեռ ներգաղթի հոսքերը մեծացրել են ազգային և մշակութային բազմազանությունը:

Թեման.Հավասարաչափ արագացող շարժում:Արագացում:

Հավասարաչափ արագացող շարժման արագացման որոշումը

Առաջադրված են  մի քանի փորձեր,որոնց կատարման ընթացքում պարզաբանվում  և քննարկվում են՝

Դասարանում քննարկվող հարցեր.

1.Ո՞ր անհավասարաչափ շարժումն է կոչվում հավասարաչափ արագացող

Այն շարժումը, որի ընթացքում մարմնի արագությունը կամայական հավասար ժամանակամիջոցներում աճում է միևնույն չափով, կոչվում է հավասարաչափ արագացող շարժում:

2.Ո՞ր ֆիզիկական մեծությունն է կոչվում հավասարաչափ արագացող շարժման արագացում։

Այն ֆիզիկական մեծությունը, որը հավասար է կամայական ժամանակամիջոցում արագության կրած փոփոխության և այդ ժամանակամիջոցի հարաբերությանը, կոչվում է հավասարաչափ արագացող շարժման արագացում:   

3.Ի՞նչ է ցույց տալիս արագացումը:Գրել բանաձևը:

Արագացուցմը ցույց է տալիս միավոր ժամանակում մարմնի արագության փոփոխության չափը։

Արագացման միավորը 1 մ/վ²-ն է: Դա այն մարմնի արագացումն է, որի արագությունը յուրաքանչյուր վայրկյանում փոխվում է 1 մ/վ -ով։

Բանաձև — a=v/t, a=v₀/t

5․Ո՞րն է արագացման միավորը,և ինչպես է այն սահմանվում:

Արագացման միավորը 1 մ/վ²-ն է: Դա այն մարմնի արագացումն է, որի արագությունը յուրաքանչյուր վայրկյանում փոխվում է 1 մ/վ -ով։

4.Հավասարաչափ շարժման ճանապարհի և արագության բանաձևը

v = s / t
s = vt

Լրացուցիչ առաջադրանք

 Սովորել՝ Է․Ղազարյանի 8-րդ դասարանի դասագրքից. էջ6-ից մինչև էջ8

ա) 2

բ) 5

գ) 4

դ) -1

ե) 0.1

զ) 10

է) 100

ը) 21

թ) -12

ժ) 1000

ա) 1

բ) 7

գ) 1.2

դ) 0.1

ե) 5

զ) 9.8

է) 14

ը) 0

թ) 5

ժ) -5

ա) 13

բ) 16

գ) 2

դ) -3

ե) -18

զ) 6

է) 0.5

ը) 0

թ) 0

ժ) 1

Урок 1.

Дети прибежали домой и, перебивая друг друга, стали рассказывать о своём открытии.

— Мама, мы нашли странный цветок!

— Он растёт за домом, около клёна с красными листьями.

— Мы не знаем его названия. Белое колёсико с жёлтой сердцевинкой. Он похож, наверное, на маленькое солнце с белыми лучами. Ты не знаешь, что это за цветок?

Приходили соседи, разглядывали таинственного новосёла. Одни говорили, что в природе появился новый вид. Другие не исключали, что цветок  — инопланетянин, семечко занесло на Землю потоком космических частиц. Третьи глубокомысленно молчали. Но никого цветок не оставил равнодушным.

И тогда вспомнили о бабушке. Бабушке было сто лет. Она жила в том далёком времени, о котором люди знают только по книгам. Бабушка долго смотрела на цветок, не веря своим глазам, и молчала. Потом сняла очки, словно они мешали ей рассмотреть удивительное растение, и дети заметили на глазах у бабушки слёзы.

— Это ромашка,  — тихо сказала бабушка, ставшая совсем грустной.

— (Ро-маш-ка,  — по слогам повторили дети.  — Мы никогда не слыхали про ромашку. Она из Африки или Австралии?

— Она из моего детства. Когда-то давно ромашек было очень много. Они покрывали поля, пригорки, росли в лесах и на берегах рек. Людям казалось, что выпал тёплый летний снег. Из ромашек плели венки. Когда я провожала дедушку на войну, то подарила ему ромашки. От детства до старости человеку светило маленькое солнце с белыми лучами. А потом ромашек становилось всё меньше. Эти цветы безжалостно срывали. Это делал каждый, кто проходил мимо.

— Зачем?  — четыре непонимающих глаза смотрели на бабушку, а она молчала, не зная, что ответить.

— Срывали, наверное, просто так.

Бабушка опустилась на траву и наклонилась к ромашке. Потом посмотрела на детей внимательно, и глаза её стали сухими:

— Мы виноваты перед вами, дети!

(По Ю. Яковлеву)

Вопросы к представленному тексту:

1.Как бабушка реагирует на цветок?

Бабушка сначала долго и удивлённо смотрит на цветок, не веря своим глазам, затем снимает очки и начинает плакать. Она называет цветок ромашкой и грустит, вспоминая прошлое.

2. Что дети узнали о ромашке от бабушки?

Бабушка рассказывает детям, что ромашка была обычным и распространённым цветком в её детстве, и что когда-то ромашки покрывали поля и луга. Она объясняет, как ромашки плели в венки и что эти цветы символизировали тёплый летний снег. Дети узнают, что ромашка была связана с её воспоминаниями о молодости и войне.

3. Почему бабушка считает, что люди виноваты перед детьми?

Бабушка чувствует, что люди лишили детей красоты природы, бездумно срывая ромашки и не заботясь об их сохранении. Она понимает, что старшие поколения не смогли передать следующее поколение эти простые радости природы.

4. Какая роль бабушки в тексте и как её реакция влияет на детей?

Бабушка в тексте символизирует связь между поколениями. Её воспоминания и грусть передают детям ценность того, что было утрачено.

5. Какое значение имеет ромашка в контексте всего текста?

Ромашка символизирует утраченную простоту и красоту, а также связь с прошлым.

6. Что вы думаете о том, что люди, проходя мимо, срывали ромашки? Как это может быть связано с современными проблемами окружающей среды?

Безответственное отношение к природе приводит к её разрушению, что актуально и сейчас.

7. Как, по вашему мнению, современные дети могут узнать о растениях и их значении так же, как и бабушка?

Через прогулки на природе, рассказы старших и современные технологии, которые могут привить любовь к окружающему миру.

Задания к представленному тексту:

1. Определите и запишите лексическое значение слова «венки» из предложения 26.

Урок 2.

2. Объясните значение пословицы «Как аукнется, так и откликнется», запишите Ваше объяснение.

Пословица «Как аукнется, так и откликнется» учит тому, что наши действия и слова неизбежно возвращаются к нам, как эхо. Если мы поступаем с другими честно, уважительно и доброжелательно, то и к нам относятся так же. Напротив, если человек проявляет грубость, обман или злость, то он в конечном итоге столкнется с аналогичным отношением.

Эта пословица напоминает о принципе причин и следствий: в жизни, как и в природе, всё взаимосвязано, и то, что мы «посылаем» в мир, в конечном итоге возвращается к нам, иногда даже усиленное. Это выражение подчеркивает важность того, как мы относимся к людям, к миру, и как строим свою жизнь, ведь всё это напрямую влияет на наш собственный опыт.

3. Запишите слова с правильными орфограммами, используя текст в качестве примера:

«Дети нашли цветок, который был похож на маленькое солнце с белыми лучами.»

«Когда я провожала дедушку на войну, то подарила ему ромашки.»

«Соседи разглядывали таинственного новосёла.»

Творческие задания:

• Нарисуйте иллюстрацию сцены, где бабушка смотрит на ромашку и плачет. Постарайтесь передать атмосферу и эмоции этой сцены.

Դասացուցակ

ժամատախտակ

Տեխնոլոգիայի խմբեր — Առաջին

Ֆիզկուլտուրայի խումբը, օրը — Սեղանի Թենիս , Ուրբաթ։

Ընտրության խմբեր — Գրաֆիկ Դիզայն։

Լրացուցիչ պարապմունք դպրոցում — Չկա։

Երկարօրյա — Ոչ։

Լրացուցիչ պարապմունք դպրոցից դուրս — Պարապմունք մայրեննից և մաթեմից։

Նախագծային աշխատանք — Չկա / կամ էլ Պատմություն և Հայոց Լեզու (Անհատական նախագիծ )

Դպրոցի երթուղային, որ համարն է (միակողմանի, երկկողմանի)- Չկա

Արշավախմբային ճամփորդություն(բարձունք, Արատես, Արտանիշ․․․․) — Ոչ մեկին չեմ մասնակցել