День: 4 ноября 2025

Ծերունի մի դերվիշ՝ ճակատն արևառ, եկավ եգիպտական անապատը, որ մեծ Սֆինքսից հարցումներ անե՝ երջանկության խորհուրդը իմանալու համար:

Անապատի դեղին լռության մեջ բազմել էր հինավուրց Սֆինքսը՝ անդորր ու աներեր. նրա անթարթ աչքերը ժամանակի խորքերից նայում էին խորհրդավոր հեռուները:

Եկավ դերվիշը, արձանացավ Սֆինքսի առջև, եղեգնի երկարուն ցուպը

խրեց այրվող ավազի մեջ. խոհուն աչքերը մռայլ ճակատի տակից հառեց

նրա աչքերին ու ասաց.

-Եկել եմ մոտդ համայն աշխարհի բոլոր ծայրերից. բոլոր ծայրերից հարցումն եմ արել իմանալու թե՝ ի՞նչ է երջանկությունը, ո՞րն է նրա իմաստը… Եվ մնացել եմ անպատասխան:

Գալիս եմ այժմ նվիրական Սինայի ժայռեղեն գագաթից, ուր Մովսեսը

պատգամներ առավ, հարցումն եմ արել անխոս բարձունքից… Եվ մնացել եմ

անպատասխան:

Քայլել եմ Նեղոսն ի վեր, տատասկները խոցել են սրունքներս և արևը կիզել է ալեհեր ճակատս. և հասել եմ քո դռանը: Ա՛րդ, բա՜ց քո շրթունքը՝ հավիտյան գոցված աշխարհի համար, և քո իմաստուն, քո անվրդով աչքերով, ինչ որ տեսել եմ դարերի շեղջում, ասա՛, հայտնի՛ր, հարցնում եմ՝ ի՞նչ է մարդկային կյանքի երջանկությունը:

Մարդս խանձուրներից մինչև գերեզման անպարտելի հույսերով ձգտում է երջանկության, սակայն առանց իմանալու՝ թե ի՞նչ է այն: Ասա՛, հայտնի՛ր ինձ, և ես կմտնեմ խրճիթից խրճիթ, ապարանքից ապարանք. և հարավին, նույնպես հյուսիսին, և արևելքին, նույնպես արևմուտքին բարձրաբարբառ կպատգամեմ քո հայտնությունը երջանկության իմաստի մասին…

Եվ լռությունը մեծ անապատի՝ ծերուկ դերվիշի հարցումից հետո նորից ծանրացավ, և հինավուրց Սֆինքսը նորից նայում էր անթարթ՝ անեզր հեռուն: Անցան օրեր, անցան գիշերներ, և դերվիշը, անքուն ու կանգուն, արձանացած նրա առջև, ակնապիշ սպասում էր պատասխանի, և պատասխան չկար:

Եվ երբ անցան օրեր ու գիշերներ, դերվիշը դարձյալ հարցում արավ, և նորից լռությունը մեծ անապատի ծերուկ դերվիշի հարցումից հետո թանձրացավ ու ծանրացավ:

Ճերմակ ալիքները բարկ հովին տված՝ նորից հարցում արավ դերվիշը, և նրա աղաչող ձայնը հնչում էր ամբողջ մարդկության հոգու խորքերից: Եվ երբ լռեց դերվիշը, Սֆինքսը աչքերը բևեռեց դերվիշի աչքերին, և ահա՛ շարժվեցին նրա հավերժալուռ շրթունքները, և անապատի ձայնով պատասխանեց նա.

«Ո՛վ մարդ, արյունի ծնունդ և կրքի ծարավ: Երջանկության իմաստը դու անկարող ես ըմբռնել, քո զգացող գոյությունը չարժե իր ձգտումին, և ո՛չ մի նպատակ չարժե, որ նրան ըղձաս:

Սակայն ես ասում եմ քեզ և հավիտյան լռում, գնա՛, և այսուհետ մի՛ վրդովիր իմ երջանկավետ անդորրը:

Գնա՛ և պատգամիր աշխարհին հանուր՝ հարավին, նույնպես հյուսիսին, արևելքին, նո՛ւյնպես արևմուտքին՝ երջանկության իմաստը – չպետք է զգալ, չպետք է խորհել, չպետք է կամենալ, այլ միայն քարանա՜լ, քարանա՜լ, քարանա՜լ…»:

Եվ նորից քարացան հինավուրց Սֆինքսի շրթունքները, և նա՝ հավերժորեն անխռով և անվրդով սևեռեց իր անքթիթ աչքերը դեպի անծայրածիր հեռուները, և նորից խորասուզվեց ծով-հանգստի մեջ:

Եվ անապատի անհուն լռությունը թանձրացավ ու ծանրացավ նորից…

Հեղինակ՝ Իսահակյան

Առաջադրանքներ

1. Բացատրի՛ր բառեը, կարող ես օգտվել էլ. բառարանից: 

Դերվիշ — հրաշագործ

բազմել — նստել

աներեր — աներկյուղ

ցուպը — ձեռնափայտ

տատասկներ — փշոտ խոտ

կիզել — այրել

գոցել — փակել

խանձարուր — բարուր

բարձրաբարբառ — բարձրաձայն

ակնապիշ — ուշադիր

բարկ — ուժեղ արև

ըղձալ — ցանկանալ

անքթիթ — անթարթ

2. Առանձնացրո՛ւ բառեր, արտահայտություններ, որոնք անհասկանալի են,  բացատրի՛ր բառարանի օգնությամբ։ 

3. Նշված արտահայտությունները փոխարինիր համարժեք այլ արտահայտություններով:

Ճերմակ ալիքները բարկ հովին տված՝ նորից հարցրեց դերվիշը, ևնրա աղաչող

ձայնը հնչում էր բոլոր մարդկանց սրտի խորքից: 

4. Բնութագրի՛ր և նկարագրի՛ր դերվիշին:

Դերվիշը մի ծերունի էր, հոգևոր մարդ, որը աշխարհի բոլոր կողմերով անցել էր, որպեսզի իմանար երջանկության իմաստը։ Նա շատ համբերատար և մի քիչ տխուր մարդ էր:

5. Նորից կարդա՛ Սֆինքսի պատասխանը և գրավոր բացատրի՛, թե ինչ էր ուզում ասել:

Սֆինքսը ուզում էր ասել, որ մարդը երբեմն չի կարող հասկանալ երջանկությունը, քանի որ ինքն է այն բարդացնում։ Մարդիկ միշտ մտածում այնպիսի բաներ, որոնք իրենց հեռացնում են իրական երջանկությունից։

Սֆինքսի խոսքերը ցույց են տալիս, որ երբեմն երջանկությունը գալիս է հանգստության մեջ:

6. Ի՞նչ է երջանկությունը : Ներկայացրո՛ւ մտքերդ: 

Երջանկությունը ընդհանրապես տարբեր է լինում մարդկանց համար։ Ամեն մարդու համար երջանկությունը այն է, ինչ նա սիրում և գնահատում է։ Ոմանց համար երջանկությունը իրենց ընտանիքն է կամ հարազատների սերը, իսկ ուրիշների համար՝ իրենց սիրելի գործով զբաղվելը։ Որոշ մարդիկ երջանկություն են գտնում խաղաղության մեջ, ուրիշները՝ ճանապարհորդությունների կամ ընկերների հետ անցկացրած ժամանակի մեջ։ Ի վերջո, երջանկությունը յուրաքանչյուրի սրտում է, և ամեն մարդ այն գտնում է իր ձևով։

7. Տեքստից դուրս գրի՛ր հոգնակի թվով գործածված երեք բառ: 

տատասկներ, օրեր, գիշերներ, հույսեր:

8. Տեքստից դուրս գրի՛ր քեզ դուր եկած նկարագրությունը: 

Անապատի դեղին լռության մեջ բազմել էր հինավուրց Սֆինքսը՝ անդորր ու աներեր. նրա անթարթ աչքերը ժամանակի խորքերից նայում էին խորհրդավոր հեռուները:

Շարադրություն

Երջանկության փնտրտուքը և մարդկային մոլորությունը

x0 = -b/2a

yo = -D/4a

ա) x0 = 5/2 = 2.5 | yo = -13/4 = -3.25

(2.5, -3.25)

բ) x0 = -6/2 = -3 | y0 = -24/4 = -6

(-3, -6)

գ) x0 = 10/-4 = -2.5 | yo = 108/-8 = -13.5

(-2.5, 13.5)

դ) x0 = -12/-6 = 2 | yo = -84/-12 = 7

(2, 7)

ե) xo = 4/(2 x 2/3) = 4 x 3/4 = 3 | yo = 0/4 x 2/3 = 0

(3, 0)

զ) xo = 4√6/2 = 2√6 = 5 | yo = -48/4 = -12

(5, -12)

ա) D = 16 + 4 = 20 = (2√5)²

x1 = -4.2

x2 = 0.2

Oy = (0, 1)

Ox = (-4.2, 0) (0.2, 0)

xo = -2

yo = 5

(-2, 5)

բ) D = 16 — 28 = -12

Oy = (0, -7) Ox = չի հատվում

xo = -4/-2 = 2 | yo = 12/-4 = -3

(2, -3)

գ) D = 81 — 60 = 21 = √21²

x1 = 0.7 | x2 = 2.3

Oy = (0, -5) | Ox = (0.7, 0) (2,3, 0)

xo = 1.5 | yo = 1.75

(1.5, 1.75)

դ) D = 324 + 576 = 900 = 30²

x1 = -4 | x2 = 1

Oy = (0, 24) Ox = (-4, 0) (1, 0)

xo = -1.5 | yo = 37.5

(-1.5, 37.5)

ե) D = 704 = 26²

x1 = -6.25 | x2 = 0.25

Oy = (0, 8) | Ox = (-6.25 , o), (0.25, 0)

xo = -3 | yo = 44

զ) D = 1100 = 33²

x1 = -1.3

x2 = 5.3

Oy = (0, 35) | Ox = (-1.3, 0) (5.3, 0)

xo = 2 | yo = 55

(2, 55)

ա) 2f(x) = 2(x — 1)² + 6

(1, 6)

բ) -3f(x) = -3(x — 1)² — 9

(1, -9)

g(x) xo = -5b/2a = 5 x 3 = 15

g(x) yo = -2.2 x 25 = — 55

(15, -55)

f(x) xo = -b/2a = -4

g(x) xo = — 2b/4 x 2a = -1/2 x (-4) = 2

f(x) yo = -D/4a = — (b² — 4ac)/4a = 1

g(x) yo = — (4b² — 16ac)/16a = — (4(b² — 4ac)/4 x 4a = 1

(2, 1)

Սիրելի սովորողներ, խնդրում եմ ներբեռնել դասագիրքը:

Հայաստանի Հանրապետության պետական համակարգը և խորհրդանիշները/պատմել էջ 48-51/

ԱՆՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
Բացատրի՛ր և բնութագրի՛ր
Ա. Ահարոնյան – Պետական գործիչ, մասնակցել է Հայաստանի անկախության հռչակմանը։

Ա. Մանուկյան – Հայաստանի առաջին Հանրապետության հիմնադիրներից մեկը, կազմակերպել է պետական կառավարման համակարգը։

Ս. Շահումյան – Բոլշևիկ գործիչ, չէր աջակցում հայկական կառավարության աշխատանքներին։

Դ. Բեկ-Փիրումյան – Հայոց բանակի հրամանատար, մասնակցել է Սարդարապատի ճակատամարտին։

Դրո – Հայ ռազմական գործիչ և ֆեդայի, ղեկավարել է զորքերը պատերազմի ժամանակ։

Մ. Սիլիկյան – Առանձին հայկական դիվիզիայի հրամանատար 1918 թ. և Սարդարապատի հերոս։

Ա. Բեյ-Մամիկոնյան – Հայ զինվորական, կարևոր դեր է ունեցել բանակի կազմակերպման գործում։

Անդրկովկասյան Սեյմ – 1918 թ. երեք երկրների համատեղ խորհրդարանական մարմին, որը ցրվեց անկախացումից հետո։

Թ. Նազարբեկյան – ՀՀ գլխավոր հրամանատար, ղեկավարել է բանակի ընդլայնումը և ուժեղացումը։

Հ. Քաջազնունի – ՀՀ առաջին վարչապետը, ղեկավարել է նորաստեղծ կառավարությունը։

Ն. Աղբալան – Պետական գործիչ, մեծ դեր է ունեցել կրթության և մշակույթի ոլորտում։

Ա. Խատիսյան – ՀՀ վարչապետներից մեկը, ներկայացրել է Հայաստանը միջազգային հարթակներում։

ՀԻՄՆԱԿԱՆ
ԳԱՂԱՓԱՐՆԵՐ
ա. Ներկայացրո՛ւ։ Նկարագրի՛ր ՀՀ կառավարման համակարգը, բանակն ու խորհրդանիշները: Հաջորդականությամբ թվարկի՛ր ՀՀ վարչապետերի անունները:

Հայաստանի Հանրապետությունում իշխանությունը բաժանված էր երեք մասի․ կառավարություն, խորհրդարան և դատարաններ։ Կառավարությունը ղեկավարում էր վարչապետը, խորհրդարանը ընդունում էր օրենքներ և հսկում կառավարության աշխատանքը, իսկ դատարանները ապահովում էին արդարություն։ Հայկական բանակը կազմվեց Առանձին հայկական կորպուսից, և արդեն 1920 թ․ բանակում կար մինչև 40,000 զինվոր, բանակում ունեին օդանավեր, զրահագնացքներ և հրամանատար՝ Թ. Նազարբեկյանը։ Պետական խորհրդանիշներն էին եռագույն դրոշը, օրհներգը «Մեր Հայրենիք» և զինանշանը։ ՀՀ վարչապետերն էին՝ Հովհաննես Քաջազնունի, Ալեքսանդր Խատիսյան, Համազասպ Օհանջանյան, Սիմոն Վրացյան։

բ. Բացատրի՛ր։ Քանի՞ խորհրդարան է գումարվել ՀՀ-ում,
ի՞նչպես են դրանք ձևավորվել:

Հայաստանում եղել են երկու խորհրդարան։ Առաջինն ստեղծվել է Հայոց ազգային խորհրդի հիման վրա, և այնտեղ մտել են կուսակցությունների ու ազգային փոքրամասնությունների ներկայացուցիչներ։ Երկրորդը կազմվել է ընտրություններով, որտեղ քվեարկել են 20 տարին լրացած բոլոր քաղաքացիները, ընտրությունները եղել են ազատ, հավասար և գաղտնի։

գ. Վերլուծի՛ր։ Ի՞նչ գործառույթներ են իրականացրել ՀՀ
կառավարությունը, խորհրդարանը և դատարանները

Կառավարությունը ղեկավարում էր երկիրը, կազմել է օրենքներ, բյուջե և ղեկավարել բանակը։ Խորհրդարանը ընդունում էր օրենքներ, հաստատում կառավարության կազմը և հսկում նրա աշխատանքը։ Դատարանները ապահովում էին արդարություն և պաշտպանել մարդկանց իրավունքները։

ՔՆՆԱԴԱՏԱԿԱՆ
ՄՏԱԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆ
1. Ընդհանրացրո՛ւ։ Համեմատի՛ր Հայաստանի առաջին
և ներկայիս հանրապետությունների կառավարման
համակարգերը:

Հայաստանի առաջին Հանրապետությունն ուներ երեք իշխանություն՝ կառավարություն, խորհրդարան և դատարաններ, ինչպես հիմա էլ մեր երկրում է։ Առաջին հանրապետությունում վարչապետը գլխավորում էր կառավարությունը, խորհրդարանը ընդունում էր օրենքներ, իսկ դատարանները վերահսկում էին արդարությունը։ Ներկայիս Հայաստանում նույնպես իշխանությունը բաժանված է նույն երեք մասերին, բայց այժմ պետական կառույցներն ավելի ուժեղ և կայուն են, օրենքները լավ մշակված են, և բանակը հագեցած է ժամանակակից զինտեխնիկայով։

2. Գնահատի՛ր։ Ի՞նչ նշանակություն ունեցավ ՀՀ պետական կառավարման համակարգն ու բանակը
հայոց պետականության շարունակականությունը
ապահովելու գործում:

Առաջին Հանրապետության պետական կառավարման համակարգը և բանակը շատ կարևոր էին, որովհետև նրանք պահպանեցին հայ ժողովրդի կյանքը դժվար տարիներին։ Կառավարությունն ու բանակը ապահովեցին կարգ ու կանոն և պաշտպանություն, ուստի հայկական պետությունը կարողացավ գոյատևել։ Այդ ժամանակ ստեղծված ավանդույթներն ու փորձը օգնեցին հետագայում 1991 թ․ նորից ստեղծել անկախ Հայաստան։

3. Մեկնաբանի՛ր։ Ինչո՞վ է առանձնանում Արամ Մանուկյանի գործունեությունը և ինչու՞ են նրան համարում Հայաստանի առաջին Հանրապետության հիմնադիր։

Արամ Մանուկյանը առանձնանում է նրանով, որ ամենադժվար ու վտանգավոր ժամանակներում կազմակերպեց կառավարության աշխատանքը, պահպանեց կարգ ու կանոն, ղեկավարեց բանակի ու քաղաքի պաշտպանությունը և ստեղծեց պետական մարմինները։ Իր վճռական ու խիզախ գործով նա դարձավ Հայաստանի առաջին Հանրապետության իրական հիմնադիր, որովհետև առանց նրա պետությունը դժվար թե ստեղծվեր։

Առաջադրանք 2

Հանրապետության  հասարակական-քաղաքական կյանքը: Բոլշևիկների պետական հեղաշրջման փորձը: Թուրք-թաթարների ապակայունացնող դերի հաղթահարումը/ պատմել էջ 52-53/

Պատասխանել հարցերին

ԱՆՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
Բացատրի՛ր և բնութագրի՛ր

ՀՅԴ – ամենազբաղված կուսակցությունը, ղեկավարում էր Հայաստանը։

ՀԺԿ – ազատական կուսակցություն, փորձում էր նույնպես իշխանություն ստանալ։

Պողոս Նուբար – արևմտահայ գործիչ, ազդում էր Ռամկավարների վրա։

Բոլշևիկ – դեմ էին անկախ Հայաստանին, ուզում էին միացնել Ռուսաստանին։

Մենշևիկ – սոցիալ-դեմոկրատ կուսակցություն, թույլ ազդեցություն Հայաստանում։

Արմենկոմ – հայ բոլշևիկների ղեկավար մարմինը, ծրագիր էր իշխանություն վերցնել։

Խռովություն – ապստամբություն կամ անկարգություն երկրում։

Սեպուհ – զորավար, ճնշեց բոլշևիկների խռովությունը, պաշտպանեց երկիրը։

ՀԻՄՆԱԿԱՆ
ԳԱՂԱՓԱՐՆԵՐ
ա. Ներկայացրո՛ւ։ Մատնանշի՛ր, թե ՀՀ-ում գործող կուսակցություններից որոնք էին պաշտպանում անկախ պետականության գաղափարը, իսկ եղածներից ո՞րն էր հատկապես բռնել կտրուկ հակապետական դիրք և ձգտում էր ամեն կերպ Հայաստանը
կրկին կցել Ռուսաստանին: Ի՞նչ ընթացք ունեցան
թաթարական և բոլշևիկ­յան խռովությունները:

Հայաստանում անկախ պետականությունը պաշտպանող կուսակցություններ էին ՀՅԴ-ն և ՀԺԿ-ն, որոնք ուզում էին, որ երկիրը լինի ազատ ու անվտանգ։ Բոլշևիկները, ընդհակառակը, ցանկանում էին Հայաստանը դարձնել Ռուսաստանի մաս և դեմ էին անկախությանը։ 1920 թ. մայիսին բոլշևիկները փորձեցին հեղաշրջում անել, բայց Սեպուհի գլխավորած զորքերը ճնշեցին խռովությունը։ Թաթարական խռովությունները, որոնք տեղի ունեին Նախիջևան, Զանգեզուր, Կարս և Սուրմալու շրջաններում, նույնպես մարվեցին կառավարության վճռական քայլերի շնորհիվ, և նրանց ազգային ու կրոնական իրավունքները պահպանվեցին։

բ. Բացատրի՛ր։ Ինչո՞վ էր պայմանավորված ՀՅԴ առաջատար դիրքը ՀՀ հասարակական-քաղաքական
կյանքում:

ՀՅԴ-ն առաջատար դիրքում էր, որովհետև կուսակցությունը շատ կազմակերպված էր, մեծ աջակցություն ուներ ժողովրդի շրջանում և գիտեր, թե ինչպես կառավարել երկիրը և պաշտպանել Հայաստանի անկախությունը։

գ. Վերլուծի՛ր։ Ովքե՞ր էին կովկասյան թաթարները և
ի՛նչ նպատակներ էին հետապնդում Հայաստանում։

Կովկասյան թաթարները, հիմնականում ադրբեջանցիներ, ապրում էին Հայաստանի որոշ շրջաններում և չէին ցանկանում տեսնել անկախ Հայաստանի ստեղծումը։ Նրանք Ադրբեջանի աջակցությամբ խռովություններ էին կազմակերպում, փակվում էին կարևոր ճանապարհները և փորձում էին ներսից թուլացնել պետությունը։

ՔՆՆԱԴԱՏԱԿԱՆ
ՄՏԱԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆ
1. Ճանաչի՛ր ազդեցությունը։ Ի՞նչ դեր ունեին Թուրքիան և Ադրբեջանը թաթարական խռովությունների
կազմակերպման գործում:

Թաթարական խռովությունների կազմակերպման գործում մեծ դեր ունեցան Թուրքիան և Ադրբեջանը։ Ադրբեջանը ֆինանսական աջակցություն էր տալիս թաթարներին, իսկ Թուրքիան և տեղում թողնված սպաները նրանց ուղղորդում էին՝ Հայաստանում անկարգություններ անել, փակել ճանապարհները և թուլացնել հայկական պետությունը։

2. Ընդհանրացո՛ւ։ Թվարկի՛ր և պարզաբանի՛ր ՀՀ հասարակական-քաղաքական կյանքի հիմնական
մարտահրավերներն ու սպառնալիքները:

ՀՀ հասարակական-քաղաքական կյանքի հիմնական մարտահրավերներն ու սպառնալիքները էին՝ Բոլշևիկների ճնշումը, որոնք փորձում էին Հայաստանին միացնել Խորհրդային Ռուսաստանին, Թաթարական խռովությունները, որոնք խանգարում էին երկրի անվտանգությանը, Տարբեր քաղաքական ուժերի անհավասար զարգացումը, երբ ՀՅԴ-ն ուժեղ էր, իսկ մյուսները՝ թույլ կամ ազդեցության տակ։

3. Գնահատի՛ր: Ի՞նչ նշանակություն ունեցավ 1920 թ.
մայիսին բոլշևիկների կազմակերպած պետական
հեղաշրջման փորձը ՀՀ հասարակական-քաղաքական կյանքում:

1920 թ. մայիսին բոլշևիկների կազմակերպած պետական հեղաշրջման փորձը ցույց տվեց, որ Հայաստանի անկախությունը վտանգի տակ է։ Չնայած խռովությունը ճնշվեց Սեպուհի գլխավորած զորքերի կողմից, այն բացասական ազդեցություն թողեց հասարակության վրա և ստիպեց կառավարությանը ավելի ուժեղ պաշտպանել պետությունը, բարելավել անվտանգության միջոցները և միավորվել արտաքին ու ներքին վտանգների դեմ։

Հոկտեմբերի 27ից-30-ը, առաջադրանք, 9-րդ դաս.

Իմ ազգանվան պատմությունը և իմ գերդաստանը

Հոկտեմբերի 10-17, առաջադրանք, 9-րդ դաս.

Հոկտեմբերի 1-8-ը, առաջադրանք, 9-րդ դաս.

«Խենթը»

15-20 նախադասությամբ ամփոփեք ինչ թեմաներ ենք ուրսումնասիրել այս ամսվա ընթացքում:

Այս ամիս մենք սկսել ենք սովորել միջազգային հարաբերությունները․ ինչպես են տարբեր երկրները համագործակցում, պայմանագրեր ստորագրում կամ երբեմն ունենում խնդիրներ իրար հետ։ Իմացանք, որ այդ ամեն ինչը խաղաղություն պահելու համար էր:

Դրանից հետո անցել ենք Առաջին աշխարհամարտին․ սովորել ենք, թե ինչու սկսվեց պատերազմը, որ երկրներն են մասնակցել և ինչպես էր այն ազդում մարդկանց վրա։ Մենք նաև հասկացել ենք, որ հայ ժողովուրդը այդ ժամանակ մեծ դժվարություններ ու ցավալի կորուստներ է ունեցել։

Հետո ուսումնասիրել ենք Հայաստանի անկախության վերականգնման ճանապարհը։ Տեսել ենք, որ երկար ու դժվար տարիներից հետո հայերը փորձում էին նորից ստեղծել իրենց անկախ պետությունը։ Սովորել ենք, թե ինչպիսի պայքար ու փորձություններ էին դրան ուղեկցում։

Ինքդ գնահատիր այս ամսվա քո աշխատանքը:

ես ինձ կգնահատեի 9, քանի որ ես շատ բաներ սովորեցի հոկտեմբեր ամսվա ընթացքում:

Ռաֆֆու «Խենթը» ոչ միայն կերպարի պատմություն է, այլև մարդու ներաշխարհի, ժողովրդի հոգևոր վիճակի և ճշմարտության որոնման մասին խորքային մտածում։ Խենթը արտասովոր հերոս չէ, այլ մի մարդ, որի խենթությունը բխում է ոչ թե մտքին վնասվելուց, այլ աշխարհին չհաշտվելու, անարդարության դեմ միանձնյա պայքարելու անկարողությունից։ Նա խենթ է համարվում միայն նրա համար, որ տեսնում է այն, ինչին մյուսները ուշադրություն չեն դարձնում, և ասում է այն, ինչին մյուսները լռում են։ Նրա կերպարը ցույց է տալիս, թե ինչպես կարող է հասարակությունը մերժել սեփական խիղճը միայն այն պատճառով, որ այն անհարմար է։

Խենթի և գյուղացիների միջև ձևավորվում է հակադրություն. նրանք չեն հասկանում նրա ասածը, վախենում են, բայց միաժամանակ հետաքրքրությամբ լսում։ Նրա խենթությունը իրականում խորագույն բանականության դրսևորում է. նա զգում է մարդկանց անտարբերությունը, և դա նրան օտարեցնում է հասարակությունից։ Խենթը բացահայտում է այն ճշմարտությունները, որոնք մարդիկ ցանկանում են թաքցնել նույնիսկ իրենցից։

Ամփոփելով, կարելի է ասել, որ Խենթը ճշմարտության մարմնացում է՝ մի մարդ, որը չի վախենում ասել այն, ինչ ուրիշները խուսափում են արտաբերել։ Նա ժողովրդի խիղճն է, որը, ցավոք, դատապարտված է մենության։ Նրա կերպարը հիշեցնում է, որ երբեմն հասարակությունն է խենթ անվանում ամենախելացի մարդուն պարզապես այն պատճառով, որ նա չի լռում։