Կենսաբանություն 9

Դաս8 (2.11-7.11)

Աշխատանք տանը

Կյանքի ոչ բջջային ձևեր՝վիրուսներ, կառուցվածքը, կենսագործնեությունը։։ Էջ 33-35։/Հին գրքից/

1․ Ո՞րն է բակտերիաների հիմնական առանձնահատկությունը․
ա) Ունեն բջջային կորիզ
բ) Ունեն մեմբրանային օրգանոիդներ
գ) Չունեն ձևավորված կորիզ և մեմբրանային օրգանոիդներ 
դ) Դրանք բազմաբջիջ օրգանիզմներ են


2․ Ո՞րն է վիրուսի առանձնահատկությունը բակտերիայի համեմատ․
ա) Ունի բջջային կառուցվածք
բ) Կարող է ինքնուրույն բազմանալ
գ) Ունի բջջապատ և ցիտոպլազմա
դ) Չունի բջջային կառուցվածք և բազմանում է միայն այլ բջջում 


3․ Ո՞ր հիվանդությունն է առաջացնում վիրուսը․
ա) Տուբերկուլյոզ
բ) Բոտուլիզմ
գ) Գրիպ 
դ) Սիբիրյան խոց


4․ Ինչպե՞ս են բակտերիաները բազմանում․
ա) Բջջամասնությամբ (միտոզով)
բ) Սպորների միջոցով
գ) Պարզ բաժանմամբ 
դ) Բողբոջմամբ


5․ Ո՞րն է բակտերիաների դրական դերը մարդու կյանքում․
ա) Բոլորը հարուցիչներ են
բ) Միայն հիվանդություններ են առաջացնում
գ) Օգտագործվում են հակաբիոտիկների ոչնչացման համար
դ) Օգտագործվում են կաթնաթթվային մթերքների, դեղերի և կենսատեխնոլոգիայի մեջ

6․Ի՞նչ հիմնական բաղադրիչներից է կազմված վիրուսը․

ա) Ցիտոպլազմա, բջջապատ և կորիզ
բ) Ռիբոսոմներ, ԴՆԹ և մեմբրանա
գ) Գենետիկական նյութ (ԴՆԹ կամ ՌՆԹ) և սպիտակուցային պատյան (կապսիդ) 
դ) Բջջային մեմբրանա և օրգանոիդներ

Նոր թեմա՝

Քրոմոսոմներ, գեներ, կարիոտիպ։

Շարադրություններ

Իշխանությունը և մարդը

Ստեծագործությունը մի կայսրի մասին է, որը արևի կիզիչ ճառագայթներից նեղվելով փորձում է բարի գործ անել իր ժողովրդի համար: Սակայն նրա հրամանի իրականացման ձևը հանգեցնում է ցավի ու վախի։ Սովորական մի որենք, որը սկզբում պետք է օգներ մարդկանց, վերածվում է մեծ և դաժան պատմության։

Կայսրը ցանկանում էր, որ մարդիկ ավելի հարմարավետ զգան և հրամայեց փոխել գլխարկները։ Նրա մտադրությունը բարի էր, բայց տեղի ունեցավ այն, ինչ նա չէր սպասում։ Նախարարը և պաշտոնյաները սկսեցին իրականացնել հրամանը խիստ ձևով՝ ուժի կիրառմամբ, տուգանքներով ու նույնիսկ սպանելով։ Օրենքն այլևս չէր ծառայում մարդկանց օգնելուն, այլ դառնում էր վախի ու ցավի պատճառ։

Սա ցույց է տալիս, թե որքան կարևոր է, որ իշխանությունը կիրառվի մարդասիրորեն։ Հակառակ դեպքում, նույնիսկ ամենալավ մտադրությունը կարող է վնասել մարդկանց և վերածվել բռնության։ Կայսրը, ունենալով մեծ իշխանություն, չէր հաշվի առել, որ մարդիկ կարող են տառապել իր հրամանից:

Այս ստեղծագործությունը սովորեցնում է որ իշխանությունը մեծ պատասխանատվություն է պահանջում։ Օրենքը և մարդասիրությունը պետք է համատեղ լինեն, որպեսզի որոշումները մարդկանց օգուտ բերեն, ոչ թե վախ կամ ցավ։