День: 10 февраля 2025

1. Տրված նախադասությունները դարձրո՛ւ ժխտական:

Մայրս այս պտուղները սիրում է:

Մայրս այս պտուղները չի սիրում:

Նշանաբառը բոլորը գիտեն:

Նշանաբառը ոչ ոք չգիտի:

Պարտեզում գեղեցիկ վարդ էր բացվել:

Պարտեզում գեղեցիկ վարդը չէր բացվել:

Ես վաղուց փնտրում էի այս իրը:

Ես վաղուց չէի փնտրում այս իրը:

Մի քանի երեխաներ խաղում էին բակում:

Ոչ մի երեխա չէր խաղում բակում:

Ջրաղացը հին օրերի երգն էր երգում:

Ջրաղացը հին օրարը երգը չէր երգում:

Կաթի ամբողջ սերը պահել էր միջնեկ որդուն:

Կաթի ոչ մի սեր չէր պահել միջնեկ որդուն:

Գ.Մխիթարյանի <<Գիտելիքների ստուգման առաջադրանքներ մաս II  >>-ից էջ3 -ից մինչև էջ8 -ի տարբերակները։

1 տարբերակ

I. Այն էներգիան, որով մարմինը օժտված է իր շարժման հետևանքով անվանվում է կինետիկ էներգիա։

Պատ՝․ 1

II. Սեղմված զսպանակի էներգիան պոտենցիալ էներգիայի օրինակ է։

Պատ՝․ 2

III. Գիրքը դրված է սեղանին։ Հատակի նկատմամբ այն օժտված է պոտենցիալ էներգիայով։

Պատ՝․ 2

IV. Բրատսկի ՀԷԿ-ում ամբարտակից առաջ և նրանից հետո ջրի մակարդակների տարբերությունը 100մ է։ Ի՞նչ էներգիայով է օժտված ամբարտակում գտնվող ջուրը։

h₁-h₂=100մ

Ամբարտակում գտնվող ջուրը օժտված է պոտենցիալ էներգիայով։

Պատ՝ 2 /պոտենցիալ/

V. Հաշվեք ի՞նչ էներգիայով է օժտված ամբարտակում ջրի մակերևույթին մոտ գտնվող յուրաքանչյուր խորանարդ մետր ջուրը․

Պատ՝․ 4 /980 կՋ/

VI. Ընտրեք հարցի առավել ճշգրիտ պատասխանը։

Պատ՝․ 3 /պոտենցիալ և կինետիկ/

VII. Ընտրեք հարցի առավել ճշգրիտ պատասխանը։

Ինչի՞ց է կախված մարմնի կինետիկ էներգիան․

Մարմնի կինետիկ էներգիան կախված է մարմնի զանգվածից ու շարժման արագությունից։

Պատ՝․ 3 /մարմնի զանգվածից և նրա շարժման արագությունից/

VIII. Միատեսակ չափսերով կապարե և փայտե գնդերը գետնին ընկնելու պահին ունին նույն արագությունները։ Այդ պահին նրանք օժտվա՞ծ էին արդյոք նույն էներգիաներով։

Պատ՝․ 1 /ավելի մեծ էներգիա ուներ կապարե գունդը/

IX. Հավասար զանգվածներով Ա և Բ չորսուները դրված են տարբեր բարձրություններ ունեցող թեք հարթությունների վրա։ Նու՞յնն են արդյոք թեք հարթությունների հիմքերի նկատմամբ չորսուների ունեցած էներգիաները։

Պատ՝․ 1 /Ա չորսուի էներգիան ավելի մեծ է, քան Բ չորսուի էներգիան/

X. Մարմնի անկման ժամանակ պոտենցիալ էներգիան փոխակերպվում է կինետիկի։

Պատ՝․ 1

2 տարբերակ

I. Այն էներգիան, որը որոշվում է փոխազդող մարմինների կամ միևնույն մարմնի մասերի փոխադարձ դիրքով, կոչվում է պոտենցիալ էներգիա։

Պատ՝․ 2

II. Ճանապարհով շարժվող ավտոմեքենան իր շարժման հետևանքով օժտված է կինետիկ էներգիայով։

Պատ՝․ 1

III. Քամուց թեքված ծառի ճյուղը օժտված է պոտենցիալ էներգիայով։

Պատ՝. 2

IV. Ի՞նչ միավորներով են չափում էներգիան։

Պատ՝․ 2 /Ջ,կՋ/

V. 250կգ զանգված ունեցող ցցահար մուրճը ցցի նկատմամբ բարձրացված է 5մ բարձրության վրա։ Ի՞նչ էներգիայով է օժտված ցցահար մուրճը ցցի նկատմամբ։

Ցցահար մուրճը ցցի նկատմամբ օժտված է կինետիկ էներգիայով։

Պատ՝․ 2 /կինետիկ/

VI.

m=250կգ

h=5մ

g=9,8 Ն/կգ

_________

E/Ջ/=?

E=mgh=250կգ*5մ*9,8Ն/կգ=12250 Ջ

Պատ՝․ 2

VII. Ի՞նչ էներգիայով է օժտված ցցահար մուրճը անկման ժամանակ․

Պատ՝․ 3 /պոտենցիալ և կինետիկ/

VIII. Կապարե և փայտե՝ նույն չափսեր ունեցող երկու գնդեր բարձրացված են նույն բարձրության վրա։ Արդյո՞ք նրանք ունեն նույն էներգիաները․

Պատ՝․ 1 /ավելի մեծ էներգիայով օժտված է կապարե գունդը, քանի որ նրա զանգվածը մեծ է/

IX. Ընտրիր առավել լրիվ պատասխանի համարը։

Ա և Բ հավասար զանգվածներով ինքնաթիռներով թռչում են նույն արագությամբ, բայց Ա-ն ավելի մեծ բարձրության վրա, քան Բ-ն։ Հավասա՞ր են արդյոք ինքնաիթռների կինետիկ էներգիաները․

Պատ՝․ 3 /ինքնաթիռների կինետիկ էներգիաները հավասար են, քանի որ նրանք ունեն նույն զանգվածը և նույն արագությունները/

X. Այդ սարքում բեռի պոտենցիալ էներգիան փոխակերպվում է սայլակի կինետիկ էներգիայի։

Պատ՝․ 1 /Պոտենցիալ, կինետիկ/

3 տարբերակ

I. Ի՞նչ տեսակի էներգիայով է օժտված ձգված կամ սեղմված զսպանակը․

Սեղմված զսպանակը օժտված է պոտենցիալ էներգիայով։

Պատ՝․ 2 /պոտենցիալ/

II. Ընկնող քարը գետնին հարվածելու պահին օժտված է կինետիկ էներգիայով։

Պատ՝․ 1 /կինետիկ/

III. Լարված ժամացույցի զսպանակը օժտված է պոտենցիալ էներգիայով։

Պատ՝․ 2 /պոտենցիալ/

IV. Վոլգա-Դոն ջրանցքի ամենաբարձր տեղամասում ջրի մակերևույթը 44մ-ով բարձր է Դոն գետի մակարդակից։ Ի՞նչ էներգիայով է օժտված ջուրը ջրանցքում՝ գետի ջրի մակարդակի նկատմամբ․

Ջրանցքում ջուրը՝ գետի ջրի մակարդակի նկատմամբ օժտված է պոտենցիալ էներգիայով։

Պատ՝․ 2 /պոտենցիալ/

V. Հաշվեք այն էներգիան, որով օժտված է նախորդ խնդրում նշված բարձրության վրա գտնվող 1մ³ ծավալով ջուրը․

Պատ՝․ 1 /=431 կՋ/

VI. Երկրի նկատմամբ ի՞նչ տեսակի էներգիայով է օժտված թռչող ինքնաթիռը։ Ընտրիր առավել լրիվ պատասխանը։

Թռչող ինքնաթիռը Երկրի նկատմամբ օժտված է պոտենցիալ և կինետիկ էներգիաներով։

Պատ՝․ 3 /պոտենցիալ և կինետիկ/

VII. Ինչի՞ց է կախված Երկրի մակերևույթի նկատմամբ բարձրացված մարմնի պոտենցիալ էներգիան․ Ընտրիր առավել լրիվ պատասխանը։

Երկրի մակերևույթի նկատմամբ բարձրացված մարմնի պոտենցիալ էներգիան կախված է մարմնի՝ Երկրի մակերևույթից ունեցած բարձրության և զանգվածից։

Պատ՝․ 2 /մարմնի՝ Երկրի մակերևույթից ունեցած բարձրությունից և զանգվածից/

VIII. Ի՞նչ պայմանների դեպքում երկու միևնույն զանգվածով մարմինները կարող են ունենալ հավասար կինետիկ էներգիաներ․

Երկու միևնույն զանգվածով մարմինները կարող են ունենալ հավասար կինետիկ էներգիաներ, եթե շարժման արագությունները հավասար են։

Պատ՝․ 1 /շարժման արագությունները հավասար են/

IX. Երկրի մակերևույթի նկատմամբ նու՞յն պոտենցիալ էներգիայով են օժտված մարմինները․

Պատ՝․ 2 /Ա մարմինը ունի ավելի փոքր էներգիա, քան Բ մարմինը/

X. Երբ քամու ազդեցությամբ ծառի ճյուղը կորանում է, օդի կինետիկ էներգիան փոխակերպվում է ճյուղի պոտենցիալ էներգիայի։

Պատ՝․ 2 /կինետիկ, պոտենցիալ/

4 տարբերակ

I. Օդի ո՞ր էներգիան է օգտագործվում հողմաէլեկտրակայաններում․

Հողմաէլեկտրակայաններում օգտագործվում է օդի կինետիկ էներգիան։

Պատ՝․ 1 /կինետիկ/

II. Բալոնում սեղմված գազը օժտված է պոտենցիալ էներգիայով։

Պատ՝․ 2 /պոտենցիալ/

III. Ո՞ր էներգիայի հաշվին են շարժվում ձեռքի մեխանիկական ժամացույցի սլաքները․

Ձեռքի մեխանիկական ժամացույցի սլաքները շարժվում են զսպանակի պոտենցիալ էներգիայի հաշվին

Պատ՝․ 2 /զսպանակի պոտենցիալ էներգիայով/

IV. 2500 կգ զանգվածով մուրճը բարձացված է 1,5 մ բարձրության վրա։ Ի”նչ տեսակի էներգիայով է օժտված բարձրացված մուրճը․

Մուրճը օժտված է պոտենցիալ էներգիայով

Պատ՝․ 2 /պոտենցիալ/

V. Օգտվելով նախորդ խնդրի պայմաններից՝ հաշվեք բարձրացված մուրճը էներգիան․

m=2500կգ

h=1,5մ

g=9,8Ն/կգ

_______

E_պ(Ջ)=?

E_պ=mgh=2500կգ*1,5մ*9,8Ն/կգ=36750 Ջ

Պատ՝․ 3

VI. Ընկնելու ժամանակ մուրճը ի՞նչ էներգիայով է օժտված։ Ընտրիր առավել լրիվ պատասխանը։

Ընկնելու ժամանակ մուրճը օժտված է կինետիկ և պոտենցիալ էներգիաներով։

Պատ՝․ 3 /կինետիկ և պոտենցիալ/

VII. Փոխվու՞մ է արդյոք մարմնի էներգիան, երբ այն կատարում է աշխատանք․

Մարմնի էներգիան նվազում է, երբ այն կատարում է աշխատանք։

Պատ՝․ 3 /նվազում է/

VIII. Ի՞նչ պայմանի դեպքում նույն արագությամբ շարժվող երկու մարմիններ կունենան հավասար կինետիկ էներգիաներ․

Նույն արագությամբ շարժվող երկու մարմինները կունենան հավասար կինետիկ էներգիաներ, եթե մարմինների զանգվածները հավասար են։

Պատ՝․ 2 /մարմինների զանգվածները հավասար են/

IX. Հավասա՞ր են արդյոք միանման աղյուսների՝ Երկրի նկատմամբ ունեցած պոտենցիալ էներգիաները․

Պատ՝․ 2 /Բ-ն ունի ավելի մեծ էներգիա/

X. Երբ սահնակը սահում է սարից, ապա պոտենցիալ էներգիան փոխակերպվում է կինետիկ էներգիայի․

Պատ՝․ 1 /պոտենցիալ, կինետիկի/

Մակբայ
Գործողության տեղ, ժամանակ, ձև, չափ ու քանակ ցույց տվող բառերը կոչվում են մակբայ: 
Գոյականից և այլ խոսքի մասերից տարբերվում են նրանով, որ չեն հոլովվում և 

հոդ չեն ստանում, այսինքն մակբայը չթեքվող խոսքի մաս է: 
Օրինակ՝
Միշտ ուշանում է: 
Մակբայները չունեն որոշակի ձև, բայց կան մի քանի ածանցներ, որոնցով 

կազմվում են մակբայները: Դրանք են՝

·                    (ա)բար—հայրաբար, հերոսաբար

·                    (ա)պես—նյութապես, գաղափարապես

·                    որեն— համառորեն, մարդկայնորեն

·                    ովին—ամբողջովին, լիովին

·                    ակի—շեշտակի, շեղակի

1. Կարդա՛, ցույց տուր, թե  որ բառերին են լրացնում ընդգծված մակբայները, , որոշի՛ր, թե գործողության ինչն են ցույց տալիս դրանք: 

Ծերունին տխուր մտահոգության մեջ վեր կացավ, վրանի վարագույրները ցած թողեց և իսկույն դուրս գնաց: Սամվելը մի քանի րոպե մնաց լռության մեջ: Մի քանի անգամ վեր առավ մագաղաթի թերթերը, կամենում էր գրել, բայց դարձյալ ցած  դրեց:  Նա վեր կացավ, արագ ետ քաշեց վարագույրի մի եզրը, նստեց, կրկին առավ մագաղաթյա թերթը և սկսեց դանդաղ գրել: 

դուրս գնաց — ժամանակ

վեր առավ — քանակ

ցած  դրեց — ձև

ետ քաշեց — ձև

առավ  — ժանանակ

գրել — ձև

Տեղի մակբայ

Նախադասության մեջ լինում են տեղի պարագա և պատասխանում են որտե՞ղ, 

ո՞ւր հարցերին: Օրինակ՝ Երկրերկիր տարածվեց քաջ ասպետի համբավը: 

Տեղի մակբայներեն են՝ ամենուր, ամենուրեք, այլուր, բերնեբերան, բերնից բերան, դեմ առ դեմ, դեմ դիմաց, դեմուդեմ, դեսուդեն, դեմ հանդիման, դռնեդուռ, գյուղեգյուղ, երկրեերկիր,հետ կամ ետ, ընդառաջ, հեռու, մեջտեղ, պատն ի վեր, սարն ի վեր, վար, վեր, տեղ-տեղ: 

2. Գտի՛ր  մակբայները: 

Նրանք գյուղեգյուղ փնտրում էին սարերում հայտնված մարդուն: 

Հորիզոնը տեղ-տեղ շատ բարձր էր: 

Քամին գույնզգույն տերևները դեսուդեն էր քշում: 

Վայրի գազանները քարեքար ընկան, իրենց բներից փախան: 

3. Երգել, խաղալ, ապրել բայերի հետ գործածի՛ր համապատասխան տեղի  մակբայներ: 

Երգել ՝

Նա սիրում է բեմի մեջտեղում երգել:

Խաղալ ՝

Տղան սիում էր ամենուր խաղալ:

Ապրել՝

Նա ուզում էր ապրել հեռավոր գյուղում

Ժամանակի մակբայ

Ցույց է տալիս գործողության կատարման ժամանակը։ Պատասխանում են ե՞րբ հարցին։

Ընդգծիր ժամանակի մակբայները։

Այժմ փորձում եմ լինել ավելի խոհեմ։

Ժամ առ ժամ փոխվում են իրադարձությունները։

Չնայած չգիտեր, բայց նախախապես վերցրել էր իր ընդմիջումը։

Ընկերներն ասել էին՝ մշտապես չես կարող այդ աշխատանքով զբաղվել։

Օրը պայծառ էր, արդեն բացվել էր գարնանային առավոտը։

Ձևի մակբայ

Ցույց են տալիս գործողության կատարման ձևը, պատասխանում են ինչպե՞ս հարցին։

Ընդգծի՛ր ձևի մակբայները։

Իսկույն վազեց մայրիկի մոտ։

Նա լսեց ցածր ձայն, հանկարծ դուրս թռավ մի եղնիկ և զարմացած նայեց իրեն։

Զինվորները քաջաբար կռվեցին մինչև վերջ։

Փոքրիկ աղջիկը շարունակ պատմում էր իր արկածները ։

Երիտասարդները կողք կողքի զրուցում էին՝ ուշադրություն չդարձնելով կաթկթող անձրևին։

Ներկաները միաձայն հաստատեցին իրենց որոշումը։

Ցած թռավ ձիուց և սկսեց արագորեն հավաքել թափված մետաղադրամները։

Չափ ու քանակի մակբայներ

Ցույց են տալիս գործողության կատարման չափը, քանակը, նրա սաստկությունը, տարածման աստիճանը, սահմանը։

Պատասխանում են ինչքան, որքան, որչափ, ինչ աստիճանի հարցերին։

Գտի՛ր չափ ու քանակի մակբայները։

Պատվիրատուն բազմիցս դիմել է , բայց մնացել է անպատասխան։

Կիսով չափ լցրել է բաժակը։

Բացեց պայուսակը և մեկիկ-մեկիկ շարեց իրերը։

Նա մտածում էր, տեղի ունեցված իրադարձության մեջ մասամբ մեղավոր էր և ինքը։ 

ՀԱՐՑԵՐ ԵՎ ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔՆԵՐ

1. Գնահատե՛ք Թուրքիայի աշխարհագրական դիրքը, ցո՛ւյց տվեք դրա առանձնահատկությունները:

Թուրքիան գտնվում է երկու աշխարհամասում ՝ Եվրոպայում և Ասիայում (97% Ասիա, 3% Եվրոպա): Կլիման միջերկրածովյան է, նաև ունի կարևոր նեղուցներ՝ Բոսֆոր և Դարդանել։

2. Բնութագրե՛ք Թուրքիայի պետական կարգը:

Թուրքիան խորհրդարանական հանրապետություն է, որտեղ խորհրդարանը ղեկավարում է գործադիր իշխանությունը։

3. Բնութագրե՛ք Թուրքիայի բնական պայմանները և ռեսուրսները, դրանց նշանակությունը տնտեսության տարբեր ոլորտների համար:

Թուրքիան ունի մետաղական և ոչ մետաղական հանքավայրեր, բնական գազ և գյուղատնտեսական ռեսուրսներ, որոնք կարևոր են գյուղատնտեսության, էներգետիկայի ու արդյունաբերության համար։

4.  Ի՞նչ դեր ունի Թուրքիան հվ-արմ Ասիայում։

Թուրքիան կարևոր ռազմավարական դիրք ունի Հարավ-Արևելյան Ասիայում՝ կապված Եվրոպայի ու Ասիայի, ինչպես նաև էներգետիկ ու առևտրային ուղիների հետ։ Իր հանքավայրերում աշխարհում երկրորդն է:

ա) Համակարգ է

բ) Համակարգ է

գ) Համակարգ է

դ)Համակարգ է

ա) Համակարգ չէ

բ) Համակարգ է

գ) Համակարգ է

դ) Համակարգ չէ

ե) Համակարգ է

զ) Համակարգ է

ա) 2

բ) Սահակ Պարթև

գ) Հրազդան

դ) Թենիս

ե) Դրոշ

զ) Դուբի Մաթեմյան

ա) 4

բ) 0

գ) √3

դ) -2

ա)

{ 3x = 2(x + 1)️️️️️ㅤㅤㅤ 3x = 2x + 2 ㅤㅤ x = 2

{ x — 2 = 0 ㅤㅤㅤ x = 2

Պատ.՝ 2:

բ)

{ 3 — x = 0 ㅤㅤ3 = x ㅤㅤx = 3

{ x + 1.5 = 1.5x ㅤx — 1.5x = — 1.5 ㅤ-0.5x = — 1.5 ㅤx = 3

Պատ.՝ 3:

գ)

{ x + 1 = 7 󠀺󠀺󠀺󠀺󠀺ㅤx = 6

{ 2x — 1 = 29 ㅤ2x = 30 ㅤx = 15

Պատ.՝ Ø:

դ)

{ x — 1 = 5 󠀺󠀺󠀺󠀺󠀺ㅤ 󠀺󠀺󠀺󠀺󠀺x = 6

{ x — 1 = 6 󠀺󠀺󠀺󠀺󠀺ㅤx = 7

{ -x + 9 = 3 󠀺󠀺󠀺󠀺󠀺ㅤ-x = -6 󠀺󠀺󠀺󠀺󠀺ㅤx = 6

Պատ.՝ Ø:

ա)

{ 2x — 1 = x + 2 ㅤx = 3

{ x² — 8x + 15 = 0 ㅤx = 4

D = 64 — 64 = 0

x = 8/2 = 4

Պատ.՝ Ø:

բ)

{ (x + 1)/3 = (x — 1)/2 ㅤ2(x + 1) = 3(x-1) ㅤ2x + 2 = 3x — 3ㅤㅤ-x = -5 ㅤx = 5

{ x² — 2(4x — 8) = 1 ㅤx² — 8x + 16 — 1 = 0 ㅤx² — 8x + 15 = 0 x = 4

D = 64 — 64 = 0

x = 8/2 = 4

Պատ.՝ Ø:

գ)

{ x⁵ — 2x³ = 1 ㅤ(-1)⁵ — 2(-1)³ = 1ㅤㅤ-1 + 2 = 1 ㅤ1 = 1

{ 3x + 1 = -2 ㅤ3x = -3 ㅤx = -1

Պատ.՝ -1:

դ)

{ x⁷ — 7x + 6 = 0 1 — 7 + 6 = 0 ㅤ 0 = 0

{ x — 1 = 0 ㅤx = 1

{ x√2 = √2 ㅤ x = 1

Պատ.՝ 1:

ե)

{ x⁵ — 3x³ = 8 ㅤ32 — 24 = 8 ㅤ8 = 8 ㅤ

{ x — 3 = -1 ㅤx = 2

Պատ.՝ 2:

զ)

{ x² = 5x ㅤx² — 5x = 0ㅤx(x — 5) = 0 ㅤx = 5 ㅤx = 0

{ x(x + 1)(x — 5) = 0 ㅤx = 0 ㅤx = -1ㅤx = 5

Պատ.՝ 0 և 5:

Вопросы к представленному тексту:

Что делают люди у медных решёток в Лувре?

Греются, чтобы согреться от горячего воздуха.

Какую реакцию вызывает старушка у посетителей Лувра?

Посетители чувствуют жалость, но стараются её не замечать.

Почему, по вашему мнению, люди, посещающие Лувр, стараются не замечать нищих у калориферов?

Им неловко видеть бедных в таком красивом месте.

Какой урок можно извлечь из поведения художницы и мальчика?

Важно помогать людям и не бояться делать добрые поступки.

Как вы думаете, почему автор выбрал именно такой способ описания старушки и её взаимодействия с окружающими?

Чтобы показать её бедность и беззащитность, которые трогают душу.

Как бы вы поступили, столкнувшись с похожей ситуацией? Почему?

Попробовал бы помочь или хотя бы проявить внимание.

Как мы должны относиться к нуждающимся людям?

С добротой и пониманием.

Здания к представленному тексту:

1.Вставьте пропущенные слова в предложениях из текста:

«Из врезанных в пол красивых медных решёток дует горячий ветер.»

«Старушка виновато улыбалась и время от времени начинала озабоченно рыться в потёртой сумочке.»

2.Определите тон и настроение текста. Как автор использует описание и детали, чтобы создать определённое настроение и вызвать у читателя определённые эмоции?

Тон текста сочувственный и трогательный. Автор создаёт настроение грусти и сострадания через детальные описания старушки: её дрожащие ноги, потёртую сумочку и слезящиеся глаза. Контраст между роскошной обстановкой Лувра и бедностью людей у калориферов усиливает это настроение. Однако поступок художницы и благодарность мальчика добавляют ощущение надежды и напоминают о важности доброты.

3. Сравните поведение старушки и мальчика. Как эти два персонажа реагируют на ситуацию и что это говорит о их характере?

Старушка ведёт себя робко и смущённо: она виновато улыбается и беспокойно роется в своей потёртой сумочке, словно пытается отвлечься от неловкости своего положения. Это подчёркивает её скромность и чувство стыда за своё бедственное состояние.

Мальчик же действует уверенно и искренне: он подходит к художнице, благодарит её и возвращается к матери с сияющими глазами, ощущая гордость за свой поступок. Это говорит о его воспитанности, открытости и способности радоваться даже маленьким проявлениям доброты.

Творческие задания:

Создайте иллюстрацию:

Нарисуйте иллюстрацию сцены, где старушка садится на стул, который перенесла художница. Попробуйте изобразить атмосферу и эмоции персонажей.