Հայոց լեզու

Գործնական քերականություն

  1. Գտի՛ր սխալ գրությամբ բառերը և ուղղի՛ր:

Ա. Երփներանգ, արփի, փրփրել, փափուկ, սրփազան, ճամփորդ, համփերություն, դափնի, շամփուր:

Սրբազան և համբերություն։

Բ. Կարթ,խորթ, զվարթ, պարթև, նյարթ, թարթել,երթվել, փարթամ:

նյարդ, երդվել։

  1. Գտի՛ր սխալ գրությամբ բառերը և ուղղի՛ր: Ա.Համարձակ, բարձունք, վերադարձ, վարձատրել, հարձուփորձ, հարձակում, մրձույթ:

Հարցուփորձ, մրցույթ։

Բ. Դեղձ, դաղձ, դեղձանիկ, բաղձանք, օցանման, ատաղծագործ:

Օձանման, ատաղձագործ։

  1. Գտի՛ր սխալ գրությամբ բառերը և ուղղի՛ր: Ա. Զմրուխտ, ապուխտ, բախտավոր, թախտ, խեխտել, կխտար, խրոխտ, ոխկույզ, տախտակ, նախկին:

Խեղդել, ողկույզ ։

Բ. Ճեղքել, կմաղք, աղքատ, կողպեք, վղտալ, եղբայր, սանդուղք:

կմախք, վխտալ։

4. Տրված բառերի կազմությունն ու գրությունը բացատրի՛ր:

 ա) Անհյուրընկալ, զրուցընկեր, դյուրընկալ, գահընկեց, անընդհատ, համընթաց:

Անհյուրընկալ — ան (նախ․) + հյուր (արմ․ ) + ընկալ (արմ․)

զրուցընկեր — զրույց (արմ․) + ընկեր (արմ․)

դյուրընկալ — դյուր (արմ․) + ընկալ (արմ․)

գահընկեց — գահ (արմ․) + ընկ (արմատ) + եց (վերջ․)

անընդհատ — ան (նախ․) + ընդ (արմ․) + հատ (արմ․)

համընթաց — համ (նախ․) + ընթաց (արմ․)

 բ) Միջօրե, հանապազօրյա, ոսկեզօծ, ապօրինի,առօրյա, առօրեական, բացօթյա, բարօրություն, զօրուգիշեր:

Միջօրե — միջ (արմ․) + օր (արմ․) + ե (ածա․)

հանապազօրյա — հանապազ (արմ․) + օր (արմ․) + յա (ածա․)

ոսկեզօծ — ոսկ (արմ) + ե (ածա․) + զօծ (արմ․)

ապօրինի — ապ (նախ․) + օրին (արմ․) + ի (ածա․)

առօրյա — առ (նախ․) + օր (արմ․) + յա (վեր․)

առօրեական — առ (նախ․) + օր (արմ․) +ե (ածա․) + ական (վեր․)

բացոթյա — բաց (արմ․) + օթ (արմ․) + յա (վեր․)

բարօրություն — բար (արմ․) + օր (արմ․) + ություն (վեր)

զորուգիշեր — զոր (արմ․) + ու (շաղ․) + գիշեր (արմ․)

գ) Մանրէ, վայրէջք, հնէաբան, որևէ, երբևէ:

Մանրէ — Ման (արմ․) + է (ածա․)

վայրեջք -վայր (արմ․) + եջ (արմ․) + ք (վեր․)

հնէաբան — հն (արմ․) +է (ածա․) + աբան (վեր․)

որևե — որ (արմ․) + և (շաղ․) + ե (ածա․)

երբևե — երբ (արմ․) + և(շաղ․) + ե (ածա․)

5. Որտեղ անհրաժեշտ է, ը գրի՛ր:

Անակընկալ, անմբռնելի, օրստօրե, ակնթարթ, անընդմեջ, լուսնկա, մթնկա, համընդհանուր, մերթընդմերթ, անընթեռնելի,ակնհայտ, անհնդհատ, անհյուրընկալ, սրնթաց:


Պատմություն

«Դոմինատի փրկությունը»

ծերագույթ, պատրիկ, պլեբեյ, դիկտատոր, պրինցիպատ, գլադիատոր, կոլիզեյ, դոմինատ, ժողովրդական տրբուլ։

Բոլոր դարերի հեքիաթներում, ոսկեգույն երկնքի տակ, գոյություն ուներ հզոր Դոմինատ արքայությունը, որտեղ իշխում էր մի դիկտատոր, որին անվանում էին Գայուս։ Նրա իշխանությունը երկար տարիներ էր տևել, և նրա կառավարումը դարձել էր շատ անարդար, իսկ ժողովուրդը՝ պլեբեյներ, վառվում էր համընդհանուր տրբուլներով։

Դոմինատում ամեն երեկո կազմակերպվում էին գունագեղ գլադիատորական մարտեր Կոլիզեյում։ Դրանք պատկանում էին ոչ միայն որպես զվարճանք, այլ նաև որպես դիկտատորի իշխանության պահպանում։ Գայուսը սիրում էր ցուցադրել իր ուժը, ինչպես նաև ձերբակալել և զրկել ազատությունից նրանց, ովքեր համարձակվում էին հարցականի տակ դնել իր իշխանությունը։

Մի օր, երբ քաղաքում նորից բռնկվեց ժողովրդական մեծ տրբուլ, պատմության ծերագույցը տեսավ մի երազ, որտեղ շողացող աստղերը ցույց էին տալիս առեղծվածային փրկչի։ Այդ շողը պետք է ստվերել դիկտատորի իշխանությունը։ Ծերագույնը գիտեր, որ այս ապագայի հերոսը պետք է լինի ոչ թե թագավոր, այլ մի աղջիկ, ով ապրել էր գյուղերում՝ դոմինատական նեգրի մեջ։

Այսպես ծնվեց մի բանականություն, որ Գայուսը անհանգստություն էր զգում։ Աղջիկը, անունով Լիա, դառնալու էր նրանց, ովքեր պիտի փոխեին ամբողջ պատմությունը։ Սենյակում նստած լինելով՝ նա տեսավ, թե ինչպես ժողովրդական տրբուլները վերածվում էին իր ներքին ձայնի՝ նա ամրապնդեց իր ցանկությունը՝ հաղթելու Դոմինատում։

Լիան ճանապարհ ընկավ դեպի Դոմինատ, անցնելով բազմաթիվ վտանգավոր արկածներով։ Դիփլոմատիկայով, արիությամբ և բարի նպատակով, նա հաղթահարեց բազմաթիվ գլադիատորական մարտեր, որոնց ընթացքում կռվեց, բայց երբեք չվախեցավ։ Նա ուղևորվեց Կոլիզեյ՝ դիկտատոր Գայուսի հրամանների տակ գտնվող խոր կեցվածքներին։

Երբ Լիան հանդիպեց Գայուսին, մարտերը սկսվեցին։ Դիկտատորը, որը պաշտպանում էր իր պրինցիպատին, դուրս եկավ իր ուժի ողջ զորությունը։ Սակայն Լիան չէր հիասթափվում, նա օգտագործեց իր ամբողջ գիտելիքը և ուժը, որպեսզի հաղթի Գայուսին։

Մարտից հետո, երբ դիկտատոր Գայուսը խոնարհեց իր գլուխը, Լիան գտավ երկար կորած կախարդական ծիսական գրքերը՝ դրանք վերստեղծեցին ժողովրդի ազատությունը և խաղաղությունը։ Ծերագույնը, ով աչք էր բացում իր վերջին տեսիլքը, հայտնաբերեց, որ ժողովուրդը կրկին ժպտում է, և վերջապես ազատվելով տրբուլներից՝ Դոմինատը վերածվեց արթնացած, երջանիկ և պայծառ մի աշխարհում։

Այսպես, Լիան՝ որպես հերոս, դարձավ ոչ միայն Դոմինատի փրկիչ, այլ նաև վերածվեց ոչ միայն պատմության, այլ նաև մարդկանց սրտերի մեջ՝ ապահովելով խաղաղություն ու երջանկություն բոլորի համար։

Հանրահաշիվ 8

Կրճատ բազմապատկման բանաձևեր:Խորանարդների տարբերությունը:

537․ Արտահայտությունը բերեք բազմանդամի կատարյալ տեսքի․

ա) (x — y) (x2 + xy + y2) = x3 — y3

բ) (2a − 3 ) ( 4a 2 + 6a + 9) = 8a3 — 27

գ) (x — 2y) (x2 + 2xy + 4y2) = x3 — 8y3

դ) (9x2 + 12x + 16 ) ( 4 − 3x) = 64 — 27x3

ե) (5a — 3b) (25a2 + 15ab + 9b2) = 125a3 — 27b3

զ) (25a2b2 + 5ab + 1 ) ( 5ab − 1 ) = 125a3b3 — 1

538. Բազմանդամը վերլուծեք արտադրիչների․

ա) a3 — b3 = (a — b) (a2 + ab + b2)

բ) 27a3 − 8b3 = (3a — 2b) (9a2 + 6ab + 4b2)

գ) 24x3 — 81 = 3 (8x3 — 27) = 3 (2x — 3) (4x2 + 6x + 9)

դ) b3 − 125 = (b — 5) (b2 + 5b + 25)

ե) c3 — 27 = (c — 3) (c2 + 3c + 9)