День: 18 сентября 2024

1. Բաց թողնված տառերը լրացրու՛:

Մարդուն իր ամբողջ կյանքում ուղեկցում է ձայնը: Մարդը բացարձակ լռության    պայմաններում վատ է զգում, նրան պատում է  երկյուղի ու անհարմարության զգացում: Բացարձակ լռությունը խա.արում է մարդու նյարդային համակարգն այնպես, ինչպես և անվերջ աղմուկը: Սրոտը, հրաբուխների ձայնը, ծովային մրրիկները և այլ աղմուկներ անհանգստացնում են մարդուն: Կան բնական աղմուկներ ․լ, ինչպես թռչունների դայլայլը, աղբյուրների կարկաչյունը, ծովի ալիքների համընթաց ճողփյունը, հաճելի են մարդկանց համար, բարերար են ներգործում նրանց նյարդային համակարգի վրա: Տհաճ աղմուկը քայքայում է մարդու առողջությունը: Աղմուկի հետ են կապվում լսողության կորուստը, նյարդահոգեկան հիվանդությունների աճը, ֆիզիկական և մտավոր ընդունակությունների նվազումը:

2. Գրի՛ր տրված հոմանիշներից մեկը:

 1901 թվականից (տրվում, շնորհվում, բաշխվում, պարգևվում) են Նոբելյան ամենամյա մրցանակները` ըստ շվեդացի ինժեներ, (հարուստ, մեծահարուստ, մեծատուն) գործարանատեր Ալֆրեդ Նոբելի կտակի: Նա մոտ յոթանասուն միլիոն շվեդական կրոն էր (թողել, կտակել), որի տոկոսներն սւմեն տարի (բաժանվում, բաշխվում, տրվում) են ֆիզիկայի, քիմիայի, բժշկության կամ ֆիզիոլոգիայի (բնագավառներում, ասպարեզներում, ճյուղերում, ոլորտներում) խոշոր (հայտնագործություններ, գյուտեր) (անող, կատարող) գիտնականներին (ամենախոշոր, ամենակարևոր, ակնառու) գրական ստեղծագործության հեղինակին և նրան, ով տարվա (մեջ, ընթացքում) ամենաշատ ներդրումն է ունեցել ազգերի (միասնության, համախմբման), ստրկության (վերացման, ոչնչացման) կամ եղած բանակների (պակասեցման, կրճատման) ու խաղաղությունը (պահպանելու, պաշտպանելու) գործում:

——

1901 թվականից պարգևվում են Նոբելյան ամենամյա մրցանակները` ըստ շվեդացի ինժեներ, մեծահարուստ գործարանատեր Ալֆրեդ Նոբելի կտակի: Նա մոտ յոթանասուն միլիոն շվեդական կրոն էր թողել, որի տոկոսներն ամեն տարի բաժանվում են ֆիզիկայի, քիմիայի, բժշկության կամ ֆիզիոլոգիայի ոլորտներում խոշոր հայտնագործությունների կատարող գիտնականներին, ամենակարևոր գրական ստեղծագործության հեղինակին և նրան, ով տարվա ընթացքում ամենաշատ ներդրումն է ունեցել ազգերի միասնության, ստրկության վերացման կամ եղած բանակների կրճատման ու խաղաղությունը պահպանելու գործում:

3. Կետերի փոխարեն հերթով գրի՛ր տրված հոմանիշները: Ստացված նախադասություններն ինչո՞վ են տարբերվում:

Տղան… (լուռ, անձայն, անլսելի) մոտեցավ մորը:

Տղան լուռ մոտեցավ մորը:

Տղան անձայն մոտեցավ մորը:

Տղան անլսելի մոտեցավ մորը:

Նա դեռ նստած… (ուտում, խժռում, լափում) էր:

Նա դեռ նստած ուտում էր:

Նա դեռ նստած խժռում էր:

Նա դեռ նստած լափում էր:

Բժիշկը հետն ինչ-որ … (խոտ, բանջար) էր բերել:

Բժիշկը հետն ինչ-որ խոտ էր բերել:

Բժիշկը հետն ինչ-որ բանջար էր բերել:

Մտնողը (դուրեկան, հմայիչ) …մի աղջիկ էր:

Մտնողը դուրեկան մի աղջիկ էր:

Մտնողը հմայիչ մի աղջիկ էր:

Աշխատանքի նպատակը․

հաշվել ջրում ընկղմված մարմնի վրա ազդող արքիմեդիյան ուժը և փորձով ստուգել ստացված արդյունքը։

Համարոտ տեսություն․

Համաձայն Արքիմեդի ՝ հեղուկն իր մեջ ընկղմված մարմնի վրա ազդում է ուղղաձիգ դեպի վեր ուղղված ուժով, որը հավասար է հեղուկի կշեռին։ Արքիմեդիյան ուժը կարելի է որոշել տարբեր եղանակներով։

1. Եթե չափենք որևէ մարմին կշիռը օդում ՝ P₀ ջրում ՝ P₁, ապա արքիմեդիյան ուժը հավասար կլինի այդ երկու կշիռների տարբերությանը՝ F_Ա = P₀ — P₁:

Ամրակալանի կցորդիչից ամրչացրեցի ուժաչաթը , նրանից կապեցի մարմնի ծավալով բաժակը, բաժակի տակից մարմինը, օդում մարմնի կշիռը եղավ , P = 1,5 ն։ P1 = 0.5 ն։

P0 — P1 = 1.5 — 0.5 = 0.5

Հետևաբար՝ F_Ա = P₀-P₁ = 1ն

2. Արքիմեդիյան ուժը կարելի է որոշել նաև F_Ա = P_հgV_m որտեղ P_հ = հեղուկի խտություն, g = 9,8 ն/կգ = 10 ն/կգ հաստատուն թիվ է, V_m = 100 սմ³։

անհրաժեշտ սարքեր և նյութեր․

Ամրակալան կցորդիչով, չափագլան, ուժաչափ, պինդ մարմին իր ծավալով բաժակ, ջրթափ անոթ, վերամբարձ սեղան և ջուր։


Փորձը

2․ V_մ=100սմ³ | 1մ³=1մ*1մ*1մ=100սմ*100սմ*100սմ=1000000սմ³
ρհ=1000 կգ/մ³ | 1սմ³=0,000001մ³
g≈10ն/կգ | Vմ=100սմ³=100*0,000001մ³=0,0001մ³
————— | F_Ա=ρհ*gVմ=1000 կգ/մ³*10 ն/կգ*0,0001մ³=1ն
F_Ա-?

Եզրակացություն․ Հաշվեցի ջրում ընկղմված մարմնի վրա ազդող արքիմեդյան ուժը և փորձով ստուգեցի ստացված արդյունքը։ 2 դեպքում F_Ա=1ն

ա) 3․111․․․ = 3.(1)

բ) 25.555… = 25.(5)

գ) -2.383838… = -2.(38)

դ) 75.777… = 75.(7)

ե) 12.6313131… = 12.6(31)

զ) -3.222… = -3.(2)

է) 24.424242… = 24.(42)

ը) 31.0231231231… = 31.0(231)

ա) 42.(22) = 42.(2)

բ) 7.55(5) = 7.(5)

գ) 4.1(888) = 4.1(8)

դ) 7.1(51) = 7.(15)

ե) -1.47(47) = -1.(47)

զ) -9.(2323) = -9.(23)

է) 7.232(32) = 7.2(32)

ը) 123.1231(231) = 123.1(231)

ա) 1.(2) = 1.2222222…

բ) 2.(314) = 2.314(314)

գ) 91.(41) = 91.414(14)

1. Օգտվելով տրված բառերից` բացատրի´ր, թե ընդգծված բառերը նախադասություններից յուրաքանչյուրում ի՛նչ իմաստով են գործածված:

1.Եփվել, բորբոքվել:
 Ջուրը թեյնիկում վաղուց արդեն եռում (եփվել) էր, բայց նա չէր նկատում: Բարկությունից արյունը եռում էր (բորբոքվել) երակներում, սիրտը տակն ու վրա էր   լինում:

2.Ուղեկցել, ընկերություն անել, միանալ:

Ընկերացել է (ընկերություն անել ) դիմացի շենքում ապրող մի տղայի հետ: Ընկերացան (միանալ), որ միասին անեն իրենց ուժերից վեր այդ գործը: Մինչև քաղաք ընկերանամ (Ուղեկցել) քեզ, որ մենակ չգնաս:

3.Կռել, թակել, գանահարել, քննել:

Ավազակներն այնպես էին ծեծել (զանահարել ) խեղճին, որ ձին թողել ու փախել էր: Այնպես համառորեն է ծեծում (թակել ) դուռը, կարծես վստահ է, որ տանը մարդ   կա:
Երկաթը տաք-տաք են ծեծում (կռել) :
Այդ հարցն այնքան ծեծեցին (քննել) , որ ոչ մեկին այլևս չի հետաքրքրում:

4.Ավարտել, վերջը տալ (ուտել):

Գործը վերջացնելուց (ավարտել) հետո, երկար ժամանակ դրան այլևս չէր անդրադառնում:
Մեկն իր բաժին միրգն արագ վերջացրել էր (վերջը տալ) ու դունչը մեկնել վանդակի շուրջը խմբված երեխաներին, որ էլի տան:

2. Դառնալ բազմիմաստ բառը նախադասությունների մեջ գործածի՛ր քեզ հայտնի բոլոր իմաստներով: Ընդգծի՛ր այն նախադասությունները, որտեղ այն փոխաբերական իմաստով է գործածված:

Նա ուզում է դառնալ ուսուցիչ։ (ուղղակի իմաստ)

Այդ ժամանակահատվածում ընկերությունը դարձավ հաջողակ։ (ուղղակի իմաստ)

Երբ նա հայտնվեց այնտեղ, մթնոլորթն սկսեց դառնալ մութ։ (փոխաբերական իմաստ)

|

նշանակում է, որ իրավիճակը կամ տրամադրությունը վատանում է:

Պատմությունը կարող է դառնալ դասեր ուսուցիչների համար։ (փոխաբերական իմաստ)

|

ցույց է տալիս, որ պատմությունից կարող են վերցվել ուսուցողական արժեքներ և դասեր:

3. Տուն բազմիմաստ բառը նախադասությունների մեջ գործածի՛ր քեզ հայտնի բոլոր իմաստներով: Ընդգծի՛ր այն նախադասությունները, որտեղ այն փոխաբերական իմաստով է գործածված:

Ես միշտ վերադառնում եմ իմ տուն։ (ուղղակի իմաստ)

Տունը շատ հարմարավետ է։ (ուղղակի իմաստ)

Ամեն մարդ պետք է ունենա իր տունը հոգու համար։ (փոխաբերական իմաստ)

Նրանք պատրաստվում են նոր տուն կառուցել։ (ուղղակի իմաստ)

Նա հոգեկան հանգստություն է գտնում գրքերի տանը։ (փոխաբերական իմաստ)

4. Տրված բառերը գրի՛ր տեքստում հանդիպող հոմանիշների փոխարեն: Տրված և ստացված տեքստերը համեմատ՛իր:

 Տարի, ծածկոց, ձգողություն, բացատրություն տալ, մասին, լինել,հողագունդ, հայտնի դառնալ, ազդեցություն:

1687 թվականին Իսահակ Նյուտոնը բացատրել է Երկրագնդի ջրային թաղանթի վրա երկնային մարմինների ներգործության պատճառը: Դա տեղի է ունեցել այն նույն թվականին, երբ հրապարակվել էր տիեզերական ձգողականության վերաբերյալ օրենքը:

1687 թվականին Իսահակ Նյուտոնը բացատրություն է տվել հողագնդի ջրային ծածկոցի վրա երկնային մարմինների ազդեցության պատճառը: Դա տեղի է ունեցել այն նույն տարում, երբ հայտնի էր դառձել տիեզերական ձգողության մասին օրենքը: