Հայոց լեզու

Գործնական քերականություն

1.Գրի՛ր տրված բառերի ձևաբանական հատկանիշները՝ տուն, քրոջով, պայուսակում, այգուց։ 

տուն – եզակի (թիվ), պարզ (ըստ կազմության), ուղղական (հոլով), իրանիշ, անորոշ (առում),հասարակ (անուն), թանձրացական, հոլովում ՝ չկա։

քրոջով – եզակի (թիվ), ածանցավոր (ըստ կազմության), գործիական (հոլով), անձնանիշ, անորոշ (առում),հասարակ (անուն), թանձրացական, հոլովում ՝ կա (քրոջ) ։

պայուսակում – եզակի (թիվ), ածանցավոր (ըստ կազմության), ներգոյական (հոլով), իրանիշ, անորոշ (առում),հասարակ (անուն), թանձրացական, հոլովում ՝ չկա։

այգուց – եզակի (թիվ), ածանցավոր (ըստ կազմության), բացառական (հոլով), իրանիշ, անորոշ (առում),հասարակ (անուն), թանձրացական, հոլովում ՝ չկա։

 

2. Գրի՛ր տրված բառերի հոլովումները՝ ընկեր, քույր, մարդ, այգի, գինի, երեխա, սեղան, քաղաք, հայր, սեր, անկյուն, օր, աշխարհ, գարուն։ 

 ուղղական ընկերքույր մարդ այգի գինի երեխա սեղան քաղաք հայր 
 սեռական ընկերոջքրոջ մարդու այգու գինու երեխայի սեղանի քաղաքի հոր 
 տրական ընկերոջ քրոջ  մարդու  այգու  գինու  երեխայի  սեղանի  քաղաքի  հոր 
 հայցական ընկեր քույր  մարդ  այգի  գինի  երեխա  սեղան  քաղաք  հայր 
 բացառական ընկերոջիցքրոջից մարդուց այգուց գինուց երեխայից սեղանից քաղաքից հորից 
 գործիական  ընկերոջովքրոջով մարդով այգով գինիով երեխայով սեղանով քաղաքով հորով 
 ներգոյական ընկերոջումքրոջում մարդում այգում գինիում երեխայում  սեղանում քաղաքումհայրիկում

  ուղղական սեր անկյուն օրաշխարհ գարուն 
 սեռական սիրոանկյունի օրվա աշխարհի գարնան 
 տրական սիրոանկյունի օրվա աշխարհի գարնան 
 հայցական սերանկյուն օր աշխարհ գարուն 
  բացառական սիրուցանկյունից օրից աշխարհից գարունից 
 գործիական  սիրովանկյունով օրով աշխարհով գարունով 
  ներգոյական սիրումանկյունում օրում աշխարհում գարունում 
Մաթեմատիկա

Հանրահաշիվ – դասարանական – տնային աշխատանք

164. Բացե՛ք փակագծերը և բերե՛ք կատարյալ տեսքի.

ա) x ( 2x − 1 ) = 2x2 — x

բ) 2x ( 3x + 1 ) = 6x2 + 2x

գ) 7 ( 2x + 1 ) = 14x + 7

դ) 5( x + 3z + y2 ) = 5x + 15z + 5y2

ե) 4! (1/3x + 1/6y) = 24 (1/3x + 1/6y) = 8x + 4y

զ) a ( a + b ) = a2 + ab

165. Արտադրյալը գրե՛ք կատարյալ բազմանդամի տեսքով.

ա) ax ( x + 5 ) = ax2 + 5ax

բ) x2 ( 5 − x + y ) = 5x2 − x3 + x2y

գ) a2 (a + b + 1 ) = a3 + a2b + a2

դ) 3a ( x2 − 5x ) = 3ax2 − 15ax

ե) ( 2x3 − 7x ) ⋅ 2a2 = 4a2x3 − 14a2x

զ) 4x ( y2 − 1 ) = 4xy2 − 4x

թ) xy2 ( x2y − x + 2y ) = x3y3 – x2y2 – 2xy3

166. Բացե՛ք փակագծերը.

ա) 2x ⋅ ( 3x2 + 1 ) = 6x3 + 2x

բ) 5/3 x ⋅ ( 6x3 + 2xy2 ) = 10x4 + 3 1/3x2y2

գ) a2b3 ⋅ ( 2abc + b2 ) = 2a3b4c + a2b5

դ) 2xy ⋅ ( ( x2y)3 + 3xy) = 2x7y4 + 6x2y2

 

167. Գրե՛ք բազմանդամի հակադիր բազմանդամը.

ա) a − b հակ․ -a + b

բ) a3 + 3a − 2 հակ․ — a3 — 3a + 2

գ) t5 − t6 հակ․ — t5 + t6

դ) 1 − a + a2 − a3 հակ․ — 1 + a — a2 + a3

ե) a4b3 + a2b − 5a հակ․ — a4b3 — a2b + 5a

զ) − x2 + 3x − 7 հակ․ x2 — 3x + 7

  1. Առանձնացրե՛ք ընդհանուր արտադրիչը և գրե՛ք միանդամի ու բազմանդամի արտադրյալի տեսքով.

ա) x2 + xy = x ( x + y )

բ) xy2 + 2xy = xy ( y + 2 )

գ) a2b + 5ab2 + 2ab = ab ( a + 5b + 2 )

դ) x2 + 3xz + xy2 = x ( x + 3z + y2 )

ե) 6x3 + 3x2z − 9x2y2 = 3x2 ( 2x + z − 3y2)

զ) ax + bx + cx2 = x ( a + b + cx):


Հայոց լեզու

Ուրբաթ -համերգ

Ժամանակահատվածը՝ դեկտեմբերի 11-14

Մասնակիցներ՝ 6-7-րդ դասարանի սովորողներ,

Նպատակը՝ պատրաստվել ուրբաթ-համերգին, կարդալ, սովորել և ուսումնասիրել հայերեն երգերի բառերը, տեքստը։ 

Երգեր ՝

Բասեն բարի 

Բասեն բարի, Բասեն բարի, 

Հա՛յ Նուբարի, ջա՛ն Նուբարի, 

Տղա՛, արի, բռնե, պարի,

 Հա՛յ Նուբարի, ջա՛ն Նուբարի, Նուբարի:

 Բասեն բարի, Բասեն բարի, 

Հա՛յ Նուբարի, ջա՛ն Նուբարի, 

Աղջի, արի, բռնե, պարի, 

Հա՛յ Նուբարի, ջա՛ն Նուբարի, Նուբարի:

 Երկու գնա, երեք արի, 

Հա՛յ դոմբարի, ջա՛ն դոմբարի,

 Տղա, արի, բռնե, պարի, 

Հա՛յ դոմբարի, ջա՛ն դոմբարի, դոմբարի: 

Արի՝ խաղանք էս դոմբարին, 

Բասեն բարի, Բասեն բարի,

 Ինչքան ուրախ է էս տարին, 

Հա՛յ դոմբարի, ջա՛ն դոմբարի, դոմբարի:

Բացատրել բառերը՝ Բասեն, նուբար, դոմբարի։ 

Բասեն – տեղանուն

Նուբար – Տարվա առաջին պտուղը

Դոմբարի – Թմբուկի ձայն

Ներկայացնել ստեղծագործության բովանդակությունը։ 

Այս ստեղծագերծությունը Նոր տարվա մասին է։

Նոր տարի

Երնեկ թե այս նոր տարին

Վերջ տար հայի ցավերին,

Չարը կորչեր ու բարին

Բուն դներ մեր սրտերին:

Երնեկ թե այս նոր տարին

Ազատ շնչեր Հայաստան,

Եվ շուրջ Մասիս մեր սարին

Փայլեին արտ անդաստան:

Հայե՛ր, երբեք չերկմտիք,

Կկատարվի այս ամեն,

Եթե իսպառ մենք հանենք

Փոքրոգություն մեր սրտեն:

Երնեկ թե այս նոր տարին

Վերջ տար հայի ցավերին,

Չարը կորչեր ու բարին

Բուն դներ մեր սրտերին:

Երնեկ թե այս նոր տարին

Ազատ շնչեր Հայաստան,

Եվ շուրջ Մասիս մեր սարին

Փայլեին արտ անդաստան:

1. Մգեցված բառերը բացատրիր։ 

Արտ անդաստան – արտ և անդաստան

Չերկմտիք – չկասկածել

Փոքրոգություն – նեղսրտություն

2. Ո՞վ է այս ստեղծագործության հեղինակը։ Փնտրի՛ր համացանցում։ 

Ռաֆայել Պատկանյան (երևի)։