Մաթեմատիկա

Մաթեմատիկա 27.03.2023

1016․ Դիրքային գրառումով գրե՛ք տասնորդական կոտորակը.

1017. Տասնորդական կոտորակը գրե՛ք սովորական կոտորակի տեսքով.

1021. Գրելով տասնորդական կոտորակը դիրքային գրառումով՝ գտե՛ք նրա ամբողջ մասը.

1029. Կատարե՛ք գործողությունները.

բ) 6808 ։ 1702 + 1972 ⋅ 10 = 19724

  1. 6808 : 1702 = 4
  2. 1972 x 10 = 19720
  3. 4 + 19720 = 19724

դ) 4096 ։ 1024 + 153468 ։ 261 = 592

  1. 4096 : 1024 = 4
  2. 153468 : 261 = 588
  3. 588 + 4 = 592

1031. Կատարե՛ք գործողությունները.

1032. Լուծե՛ք հավասարումը.

բ) 3x = 4

դ) 8x = 7

Մաթեմատիկա

Դասարանական աշխատանք մաթեմ 27.03.2023

1016. Դիրքային գրառումով գրե՛ք տասնորդական կոտորակը.

1017. Տասնորդական կոտորակը գրե՛ք սովորական կոտորակի տեսքով.

1021. Գրելով տասնորդական կոտորակը դիրքային գրառումով՝ գտե՛ք
նրա ամբողջ մասը.

1029. Կատարե՛ք գործողությունները.

ա) 501760 ։ 448 + 8981 ⋅ 65 = 584885

  1. 501760 : 448 = 1120
  2. 8981 x 65 = 583765
  3. 1120 + 583765 = 584885

գ) 195584 ։ 1024 + 827541 ։ 643 = 1478

  1. 195584 : 1024 = 191
  2. 827541 : 643 = 1287
  3. 191 + 1287 = 1478

1030. 10, 11, 25, 39, 45, 100, 200, 205, 397 թվերից առանձնացրե՛ք այն
թվերը, որոնք բաժանվում են 5‐ի։

10, 25, 45, 100, 200, 205:

1031. Կատարե՛ք գործողությունները.

1032. Լուծե՛ք հավասարումը.

ա) 2x = 1

գ) 4x = 20

Մաթեմատիկա

Մաթեմատիկա 22.03.2023

989. Տասնորդական կոտորակից անջատե՛ք նրա ամբողջ մասը.

990. Առանձնացրե՛ք տասնորդական կոտորակի կոտորակային մասը.

995. Արտահայտե՛ք մետրերով և գրի՛ առեք տասնորդական կոտորակի տեսքով.

բ) 1 մ 5 դմ

դ) 18 մ 1 դմ 6 սմ 2 մմ

զ) 8 դմ 7 սմ 5 մմ։

1004. Գտե՛ք քանորդը.

1006. Մանրակը մշակելիս նրա զանգվածը 500 գրամից նվազեց մինչև 450 գ։ Քանի՞ տոկոսով նվազեց մանրակի զանգվածը։

500 — 450 = 50

50 — x

Պատ․՝ 10% — ով:

Մաթեմատիկա

Դասարանական աշխատանք մաթեմ 22.03.2023

989. Տասնորդական կոտորակից անջատե՛ք նրա ամբողջ մասը.

990. Առանձնացրե՛ք տասնորդական կոտորակի կոտորակային մասը.

995. Արտահայտե՛ք մետրերով և գրի՛ առեք տասնորդական կոտորակի տեսքով.

ա) 3 մ 20 սմ

1000. 103-րդ նկարում պատկերված են երեք շրջանագծեր։ Երկու փոքր շրջանագծերի կենտրոնների հեռավորությունը 8 սմ է։ Որքա՞ն է ամենամեծ շրջանագծի շառավիղը, եթե ամենափոքրինը 3 սմ է։

S = 8 + 3 = 11

S = 1) 8 — 3 = 5

2) 5 + 8 = 13

1004. Գտե՛ք քանորդը.

Մաթեմատիկա

Մաթեմատիկա 21.03.2023

986. Կոտորակի համարիչը գրի առնելով որպես կարգային գումարելիների գումար՝ կոտորակը ներկայացրե՛ք բնական թվով բազմապատկված համակարգային տասնորդական կոտորակների գումարի տեսքով.

987. Կոտորակը ներկայացրե՛ք բնական թվերով բազմապատկված կարգային միավորների և համակարգային տասնորդական կոտորակների գումարի տեսքով.

988. Արտահայտությունը գրե՛ք տասնորդական կոտորակի տեսքով.

996. Լուծե՛ք հավասարումը.

998. Որոշե՛ք, թե տրված երկու մեծություններից առաջինը երկրորդի որ մասն է.

բ) 1 սմ3 և 1 մ3

1մ – 100 սմ

1մ3 — 1000000 սմ3


դ) 1 մմ3 և 1 դմ3

1դմ — 100 մմ

1դմ3 — 1000000 մմ3


Մաթեմատիկա

Դասարանական աշխատանք մաթեմ 21.03.2023

986. Կոտորակի համարիչը գրի առնելով որպես կարգային գումարելիների գումար՝ կոտորակը ներկայացրե՛ք բնական թվով բազմապատկված համակարգային տասնորդական կոտորակների գումարի տեսքով.

987. Կոտորակը ներկայացրե՛ք բնական թվերով բազմապատկվածկարգային միավորների և համակարգային տասնորդական
կոտորակների գումարի տեսքով.

988. Արտահայտությունը գրե՛ք տասնորդական կոտորակի տեսքով.

996. Լուծե՛ք հավասարումը.

Մաթեմատիկա

Մաթեմատիկա 20.03.2023

  1. Հետևյալ պնդումներից ընտրե՛ք ճշմարիտները.
    ա) Սկյուռն ունի չորս թաթիկ։
    բ) Ավտոմեքենայի անիվները քառակուսու ձև ունեն։
    գ) Երկու թվերի գումարը զույգ թիվ է։
    դ) Գիրքն սկսել է քայլել։
    ե) Մայթերը նախատեսված են հետիոտների համար։
    զ) Ծառերը ծաղկում են գարնանը։
  1. Հետևյալ պնդումներից ընտրե՛ք կեղծերը.
    ա) Գիրքը և գրիչը տարբեր առարկաներ են։
    բ) Քարը փետուրից թեթև է։
    գ) Շենքը զուգահեռանիստի ձև ունի։
    դ) Աթոռը և սեղանը ֆուտբոլ են խաղում։
    ե) Նարդի խաղում են չորսով։
    զ) Ուղղանկյան անկյուններից մեկը հավասար է 30O-ի։
  1. Հետևյալ պնդումներից ընտրե՛ք ասույթները.
    ա) Հունիսը, հուլիսը և օգոստոսը ամառվա ամիսներ են։ – Ճշմարիտ
    բ) Դեկտեմբերը, հունվարը և մարտը ձմեռվա ամիսներն են։ – Կեղծ
    գ) Ապրիլին ձյուն է եկել։ – Կեղծ
    դ) Լիճը թռել է տիեզերք։ – Կեղծ
    ե) Մարդը չի կարող ապրել առանց ջրի։ – Ճշմարիտ
    զ) Ամեն մի երեխա ունի հայր ու մայր։ – Ճշմարիտ

967. Բերե՛ք կեղծ և ճշմարիտ ասույթների երկուական օրինակ։

Կեղծ՝

Փիղը թռել է տիեզերք։

23 — ը զույգ թիվ է։

Ճշմարիտ՝

Շունը կարող է հաչել։

44 – ը բաժանվում է 2 — ի։

  1. Կազմե՛ք դիզյունկցիա հետևյալ երկու ասույթներից.
    ա) A. Զբոսաշրջիկը ճանապարհ է ընկնում ավտոմեքենայով։
    B. Զբոսաշրջիկը ճանապարհ է ընկնում հեծանիվով։
    • Զբոսաշրջիկը ճանապարհ է ընկնում ավտոմեքենայով կամ հեծանիվով։
      բ) A. Խաղոսկրը նետելիս բացվել է 3 թիվը։
      B. Խաղոսկրը նետելիս բացվել է 5 թիվը։
    • Խաղոսկրը նետելիս բացվել է 3 կամ 5 թիվը:
      գ) A. Աշակերտը եկել է դպրոց մինչև ժամը 9-ը։
      B. Աշակերտը ուշացել է դասից։
    • Աշակերտը եկել է դպրոց մինչև ժամը 9-ը, կամ ուշացել է դասից։

      դ) A. Կիրակի օրը մառախուղ է լինելու։
      B. Կիրակի օրը արևոտ եղանակ է լինելու։
    • Կիրակի օրը մառախուղ կամ արևոտ եղանակ է լինելու։
  1. Կազմե՛ք կոնյունկցիա հետևյալ երկու ասույթներից.
    ա) A. Խնձորը մեծ է։
    B. Խնձորը կանաչ է։
    • Խնձորը մեծ է և կանաչ։
      բ) A. Շենքը բազմահարկ է։
      B. Շենքը շքեղ է։
    • Շենքը բազմահարկ է և շքեղ։
      գ) A. Մայրիկը թատրոն է գնացել։
      B. Հայրիկը թատրոն է գնացել։
    • Մայրիկը և հայրիկը թատրոն են գնացել։
      դ) A. Ինքնաթիռը ժամանել է Երևան։
      B. Ինքնաթիռը ժամանել է ժամը 17-ին։
    • Ինքնաթիռը ժամանել է Երևան ժամը 17 — ին։
  1. Գրե՛ք հետևյալ ասույթների ժխտումը.
    ա) Գնացքը կայարան է ժամանել ուշացումով։
    • Գնացքը կայարան է ժամանել ժամանակին։
      բ) Գիրքը հետաքրքիր է։
    • Գիրքը անհետաքրքիր է։
      գ) Մարզիկը ռեկորդ է սահմանել։
    • Մարզիկը ռեկորդ չի սահմանել։
      դ) Նետաձիգը դիպել է թիրախին։
    • Նետաձիգը չի դիպել թիրախին։
      ե) Աշակերտը լուծեց խնդիրը։
    • Աշակերտը չլուծեց խնդիրը։

971. Կատարե՛ք գործողությունները.

976. Դեղձենիները կազմում են այգու ծառերի 45 %-ը, ծիրանենիները՝ 30 %-ը։ Այգու մնացած 20 ծառերը խնձորենիներ են։ Յուրաքանչյուր տեսակի քանի՞ ծառ կա այգում։

Ծառ – x

Լուծում

Պատ․՝ Դեղձենի – 36, ծիրանենի – 24:

977. Թենիսիստներից մեկը 35 խաղերից հաղթել է 24-ում, իսկ մյուսը 25 խաղերից հաղթել է 12-ում։ Ո՞ւմ արդյունքն է ավելի լավ (եթե հաշվի առնենք շահած խաղերի քանակի հարաբերությունը բոլոր
խաղերի քանակին)։

Լուծում

Պատ․՝ I:

Մաթեմատիկա

Մաթեմատիկա 15.03.2023

5.Շինարարությունը իրականացնում են երկու բրիգադներ: Առաջին բրիգադի բանվորների թիվը կազմում է երկու բրիգադների բանվորների ընդհանուր թվի 56%:Քանի՞ բանվոր կա յուրաքանչյուր բրիգադում, եթե առաջին բրիգադում կա 6-ով ավելի բանվոր, քան՝ երկրորդում:

Լուծում

Պատ․՝ I — 28, II — 22:

6.Լուծույթում կա 40% աղ: Եթե ավելացնենք ևս 120 գ աղ, ապա լուծույթում կդառնա 70% աղ: Որքա՞ն էր սկզբնական լուծույթի զանգվածը:

Լուծում

Պատ․՝ 400 գ լուծույթ։

7.Երկու տակառներում կա 544 լ բենզին: Երբ առաջինից վերցրին բենզինի 1/3-ը, իսկ երկրորդից՝ 1/7-ը, ապա երկու տակառներում բենզինի քանակները հավասարվեցին:Սկզբում քանի՞ լ բենզին կար տակառներից յուրաքանչյուրում:

I, II — 544

I — x — x — 1/3x = 2/3x

II — 544 — x — 544 — x — 1/7 x (544 — x)

Լուծում

Պատ․՝ I — 306, II — 238:

Մաթեմատիկա

Դասարանական աշխատանք մաթեմ 15.03.2023

1.Մի պարկում կար 6 անգամ քիչ շաքարավազ, քան՝ երկրորդում: Երբ երկրորդ պարկից 24 կգ շաքարավազ տեղափոխեցին առաջինի մեջ, երկու պարկերում շաքարավազի քանակները հավասարվեցին: Սկզբում քանի՞ կգ շաքարավազ կար պարկերից յուրաքանչյուրում:

I – 6x

II – x

Լուծում

6x – 24 = x + 24

6x – x = 24 + 24

5x = 48

2.Բեռնատարի արագությունը 18 կմ/ժ-ով մեծ է ավտոբուսի արագությունից:Նրանք միաժամանակ իրար ընդառաջ դուրս եկան երկու քաղաքներից, որոնց միջև հեռավորությունը 632 կմ է:Գտիր բեռնատարի և ավտոբուսի արագությունները, եթե հայտնի է, որ նրանք հանդիպեցին շարժումը սկսելուց 4 ժամ հետո:

Բեռնատարի արագություն – 18 + x

ավտոբուսի արագություն – x

18 + x + x = 632

X + x = 632 — 18

2x = 614

X = 307

3.Երկու եղբայրներ ունեն հավասար թվով ընկույզներ: Եթե ավագ եղբայրը կրտսերին տա 20 ընկույզ, ապա նրա մոտ կմնա 5 անգամ քիչ ընկույզ, քան՝ կրտսերի մոտ:Քանի՞ ընկույզ կար սկզբում եղբայրներից յուրաքանչյուրի մոտ:

I – x = x — 20

II – x = x + 20

5 x (x — 20) = x + 20

5x – 100 = x + 20

5x — x = 20 + 100

4x = 120

X = 30

I – 10

II = 50

Պատ․՝  30 ընկույզ։

4.Տոպրակում դրված են մանդարիններ:Եթե երեխաներից յուրաքանչյուրին բաժանենք 5-ական մանդարին, ապա 3մանդարին կպակասի, իսկ եթե բաժանենք 4-ական մանդարին, ապա 16մանդարին կավելանա: Քանի՞ մանդարին կար տոպրակում:

5x + 3 = 4x – 16

5x + 4x = 16 – 3

9x = 13

X = 9/13

Մաթեմատիկա

Մաթեմատիկա 14.03.2023

947. Նավակի արագությունը գետի հոսանքի ուղղությամբ հավասար է 12 կմ/ժ-ի, իսկ հակառակ ուղղությամբ՝ 8 կմ/ժ-ի։ Գտե՛ք գետի հոսանքի և նավակի արագությունները։

հ․ ուղղ․ — V սեփ․ = x , V հոս. = 12 — x

հ․ հակ․ ուղղ․ – V սեփ․ = x , V հոս. = x — 8

Լուծում

12 — x = x — 8

-x -x = -8 — 12

-2x = -20

x = 10 — V սեփ․

V հոս. = 12 — 10 = 2,, 10 — 8 = 2 կմ/ժ

Պատ․՝ 10 կմ/ժ; 2 կմ/ժ։

949. Կազմե՛ք մի խնդիր, որի լուծումը հանգեցվում է x + 5x = 72 հավասարման լուծմանը։

Մի բանվոր հավագել է ինչ – որ քանակությամբ խնձոր, իսկ երկրորդը նրանից 5 անգամ շատ։Նրանք միասին հավաքել էին 72 կգ խնձոր։ Քանի կգ խնձոր էր հավաքել նրանցից յուրաքանչյուրը։

x + 5x = 72

6x = 72

x = 72 : 6

x = 12 — I

II — 5 x 12 = 60

Պատ․՝ I — 12 կգ, II — 60 կգ։

957. Գծագրում, որը գծված է 1 ։ 5 մասշտաբով, մանրակի երկարությունը հավասար է 7 1/5 սմ-ի։ Ինչի՞ է հավասար մանրակի երկարությունը մեկ ուրիշ գծագրում, որի մասշտաբը՝

ա) 1 ։ 3 է,

1 — 3

x — 36

1 : x = 3 : 36

x = 36 x 1 : 3

x = 12

Պատ․՝ 12 սմ։

բ) 2 ։ 1 է

2 — 1

x — 36

2 : x = 1 : 36

x = 36 x 2 : 1

x = 72

Պատ․՝ 72 սմ։

958. Բանվորների մի խումբ կատարել է ամբողջ աշխատանքի 25 %-ը, երկրորդը՝ մնացած մասի 40 %-ը։ Աշխատանքն ավարտել է երրորդ խումբը։ Ամբողջ աշխատանքի քանի՞ տոկոսն է կատարել երրորդ խումբը։

Պատ․՝ 45%:

960. Տրված է ABC եռանկյունը։ Նրա AB կողմը 3 սմ-ով մեծ է AC կողմից, իսկ BC կողմը 2 սմ-ով մեծ է AB-ից։ Գտե՛ք ABC եռանկյան կողմերի երկարությունները, եթե նրա պարագիծը 29 սմ է։

AB — x + 3

AC — x

BC — x + 3 + 2 – x + 5

Լուծում

x + 3 + x + x + 5 = 29

3x = 29 — 8

3x =21

x = 7 -AC

AB — 7 + 3 = 10

BC — 7 + 5 = 12

Պատ․՝ AB -10 սմ, AC — 7 սմ, BC — 12 սմ։