Դասարանական աշխատանք մայրենի 22.09.2022

1.  Գրի՛ր, թե ընդգծված արմատների մեջ ինչ փոփոխություն է կատարվել (փոփոխությունը տեսանելի դարձնելու համար բառը վանկատի՛ր):

Օրինակ՝

կես — կիսատ (կի-սատ) – ե-ն դարձել է ի:

Թիվ-թվանշան(թըվա-նը-շան)-ի-ն դարձնել է ը:

Անասուն — անասնապահ (ու-ն դուրս է ընկել, սղվել է:

Տեր — տիրանալ (տի – րա – նալ) – ե – ն դարձել է ի։

էջ-իջնել (իջ – նել) – է – ն դարձել է ի։

ինձ — ընձուղտ (ընձ – ուղտ) – ի – ն դարձել է ը։

գիծ — գծել (գը – ծել) – ի – ն դարձել է ը։

աղավնի — աղավնյակ (աղ – ավ – նյակ) – ի – ն դարձել է յ։

կաղնի — կաղնուտ (կաղ – նուտ) – ի – ն սղվել է։

հուր — հրեղեղեն (հը – րե – ղեն) – ու – ն դարձել է ը։

հիսուն — հիսնամյա (հիս – նամ – յա) – ու – ն սղվել է։

առու — առվակ (առ – վակ) – ու-ն դարձել է վ։

աստղ — աստղային (աստղ – ային) – ը-ն սղվել է:

2.     Գրի՛ր, թե ընդգծված արմատների մեջ ի՞նչ փոփոխություն է կատարվել:

Օրինակ՝

վայրկյան — վայրկենական — յա-ն դարձել է ե:

Ձյուն — ձնհալ – յու-ն դարձել է ը:

Մատյան —մատենիկ – յա – ն դարձել է ե,

սառույց —սառցահատ – ույ – ը սղվել է,

կառույց — կառուցել – ույ-ը դարձել է ու։

կույտ — կուտակել – ույ-ը դարձել է ու։

3. 1.     Հնչյունափոխություն բառը բաղադրիչների բաժանի՛ր և դրանց օգնությամբ բացատրիր:

Տրված բաղադրիչներով բառեր կազմի՛ր և նշի՛ր, թե ինչ հնչյունափոխություն է կատարվել:

Ոսկի + ա + գույն – ոսկեգույն – ի – ն գումարելիս ա, դառնում է ե։

փոշի + ա + կուլ – փոշեկուլ – ի – ն գումարելիս ա, դառնում է ե։

տարի + ա + վերջ – տարեվերջ – ի – ն գումարելիս ա, դառնում է ե։

այգի + ա + պան – այգեպան – ի – ն գումարելիս ա, դառնում է ե։

 բարի + ա + կամ – բարեկամ – ի – ն գումարելիս ա, դառնում է ե։

Յուրաքանչյուր շարքից մի բաղադրիչ ընտրի՛ր և բաղադրյալ բառեր կազմի՛ր: Նշի՛ր, թե ի՞նչ հնչյունափոխություն է կատարվել:

Օրինակ՝

գգույշ + անալ — գգուշանալ (ույ-ը՝ու):

Ա. Բազում, ամուր, բույր, կապույտ, բույս, ողջույն, որդի, ոսկի.

Բ. -պատիկ, -անալ, -ավետ, -ական, ակ, յա:

Բազում – բազմապատիկ (ու – ն սղվել է), բազմանալ (ու – ն սղվել է)

ամուր – ամրանալ (ու – ն սղվել է), ամրակ (ու – ն սղվել է)

բույր – բուրավետ (ույ – ը դարձել է ու)

կապույտ –կապուտակ (ույ – ը դարձել է ու)

բույս – բուսական (ույ – ը դարձել է ու), բուսակ (ույ – ը դարձել է ու)

ողջույն – ողջունել — (ույ – ը դարձել է ու)

որդի – որդիական, որդյակ (ի – ն դարձել է յ)

ոսկի – ոսկյա (ի – ն սղվել է )